آنچه در این در این مقاله می‌خوانید:
خطرات برنزه کردن پوست با آفتاب و دستگاه سولاریوم شامل افزایش احتمال بروز سرطان پوست و ایجاد ضایعات پوستی ناهموار، لک های تیره و خال هایی است که تغییر اندازه داده اند. همچنین تضعیف سیستم ایمنی بدن و افزایش حساسیت چشم ها به نور از دیگر معایب برنزه کردن پوست با این روش ها شمار می رود. بهترین روش برنزه کردن استفاده از محصولات برنزه کننده شامل ژل، کرم برنزه کننده و لوسیون است که روشی موقتی و بدون عارضه جانبی است.
فهرست مطالب
خطرات برنزه کردن برای پوست
ده‌ها سال است که جوامع پزشکی در مورد خطرات برنزه کردن به مردم هشدار داده‌اند. هرساله پزشکان بیش از هر نوع سرطان دیگری سرطان پوست را در بین افراد تشخیص می‌دهند. قرار گرفتن در معرض پرتوهای فرابنفش خورشید و سولاریوم باعث بروز حدود ۹۰ درصد از سرطان‌های پوست غیر ملانوما می‌شود. تحقیقات نشان می‌دهد که برخی از روش‌های مورداستفاده برای برنزه کردن ناامن هستند و باعث بروز مشکلاتی مانند پیری زودرس می‌شوند.
بااین‌وجود، برنزه کردن به دلیل درخشش جذابی که روی پوست ایجاد می‌کند موردعلاقه بسیاری زنان و مردان خصوصاً در اروپا است. برنزه شدن حاصل افزایش تولید ملانین در پوست است. ملانین رنگ‌دانه پوست است و تا حدودی از پوست در برابر نور خورشید محافظت می‌کند.
سلول‌های تخصصی پوستی به نام ملانوسیت ها هنگام قرار گرفتن در معرض نور خورشید باعث افزایش تولید ملانین می‌شوند. افزایش تولید ملانین یک واکنش محافظتی است که باعث تغییر رنگ پوست می‌شود. در این وضعیت ممکن است افراد باپوست روشن‌تر دچار آفتاب‌سوختگی شوند درحالی‌که افراد دارای پوست تیره، تیره‌تر می‌شوند و این همان چیزی است که مردم از آن به‌عنوان برنزه شدن یاد می‌کنند. تیره شدن پوست درواقع واکنش دفاعی پوست برای جلوگیری از آسیب بیشتر UV است. با برنزه کردن اگرچه لکه‌ها و برخی از مشکلات دیگر از روی پوست محو می‌شوند ولی آسیبی که به پوست شما می‌رسد هزاران بار خطرناک‌تر است زیرا می‌تواند باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان‌های پوست ازجمله ملانوما شود.
ملانوما کشنده‌ترین سرطان در بین انواع سرطان پوست است و بیشتر بر روی پشت، سینه، سر و گردن دیده می‌شود. نکته‌ای که باید به آن دقت کرد این است که باید این سرطان را هرچه زودتر تشخیص داد و برای درمان آن اقدام کرد زیرا در صورت پیشرفت بسیار کشنده است.
خطرات برنزه کردن با آفتاب
حمام آفتاب یا همان قرار گرفتن زیر نور خورشید در ساعات مختلف موجب برنزه شدن پوست می شود. در حالیکه باید بدانید اشعه UVA و UVB خطرات بسیار زیادی برای پوست دارند. UVA که ضعیف‌ترین تابش فرابنفش است و باعث پیری پوست و بروز واکنش‌های آلرژیک (بثورات پوستی) می‌شود. UVB که پوست را می‌سوزاند و دچار پیری می‌کند و بیشترین عامل آفتاب‌سوختگی است. پرتوهای UVB و UVA هر دو به پوست نفوذ می‌کنند و خطر سرطان پوست را در انسان افزایش می‌دهند.
به‌طورکلی تابش UV ممکن است سیستم ایمنی بدن و دفاع طبیعی پوست را سرکوب کند و حساسیت به نور خورشید را افزایش دهد؛ بنابراین فرد را بیش‌ازپیش مستعد بیماری‌های پوستی و سرطان پوست می‌کند.
آفتاب‌سوختگی از دیگر معایب برنزه شدن با این روش است؛ بنابراین بهتر است هنگامی‌که پرتوهای خورشید در قوی‌ترین حالت هستند یعنی حدود ظهر از قرار گرفتن در معرض آفتاب خودداری کنید.
یکی دیگر از مواردی که باید به آن توجه کنید این است که از برنزه کردن به بهانه کسب ویتامین D استفاده نکنید. شما می‌توانید ویتامین‌ها را از منابع غذایی و مکمل‌ها دریافت کنید. غذاهایی که سرشار از ویتامین D هستند شامل ماهی (خصوصاً ماهی چرب)، آب‌پرتقال، شیر و برخی محصولات لبنی دیگر است. بسیاری از غلات نیز با ویتامین D تقویت می‌شوند.
پیشگیری از خطرات برنزه کردن با آفتاب
برای در امان ماندن از مشکلات پوستی ناشی از تابش UV در ساعاتی که تابش مستقیم وجود دارد این کار را نکنید و حتماً از لوسیون ها و کرم های ضدآفتاب با SPF بالا استفاده کنید. این میزان SPF می تواند از پوست در برابر تابش UV حفاظت کند.
برای آشنایی با انواع کرم ضد آفتاب ایرانی مطالعه مقاله “معرفی کرم ضد آفتاب ایرانی” پیشنهاد می گردد.
خطرات برنزه کردن با سولاریوم
مراجعه به سالن های برنزه و سولاریوم از روش های رایج برنزه کردن پوست است. برخی از طرفداران این روش تأکیددارند که برنزه کردن با دستگاه سولاریوم منبع سالم دریافت ویتامین D است و بسیار بهتر از برنزه کردن در فضای باز و نور خورشید است. ولی باید بدانید که برنزه شدن در داخل و خارج از منزل هر دو باعث آسیب رساندن به پوست می‌شود و تخت‌های برنزه تقریباً ۱۲ برابر نور طبیعی خورشید UVA ساطع می‌کنند که برای پوست بسیار خطرناک است.
اگرچه در روش سولاریوم شما خودتان درجه تیرگی را انتخاب می کنید اما اشعه ماورای بنفش سه برابر شدیدتر از اشعه مضر خورشید است. به همین علت ضررهای بیشتری نیز دارد.
افراد بسیاری در طی فرایند تیره کردن پوست آسیب دیده اند و پوستشان دچار لک شده است، قارچ تینه آ ورسیکالر(Tinea Versicolor) علت اصلی ایجاد این لک ها بعد از سولاریوم است. مراکز غیر حرفه ای و دستگاه های غیر استاندارد موجب بروز این قارچ هستند.
پیشگیری از خطرات برنزه کردن با سولاریوم
واقعیت این است که افراد در هر سنی باید از برنزه کردن پوست خود خودداری کنند. اگر ظاهر پوست برنزه‌شده را دوست دارید، یک محصول برنزه کننده که حاوی ماده فعال دی هیدروکسی استون (DHA) است را خریداری کنید. این ماده فعال توسط سازمان غذا و داروی ایالات‌متحده (FDA) تأییدشده است و استفاده از آن بی‌خطر است.
شما می‌توانید محصولات برنزه کننده را به‌صورت لوسیون، کف، دستمال مرطوب و اسپری پیدا کنید. اکثر آنها سریع عمل می‌کنند و در عرض چند ساعت پوست شما را تیره‌تر می‌کنند. این برنزه شدن حدود یک هفته ادامه خواهد داشت که به حد کافی طولانی هست که شما خطر برنزه کردن در ساحل یا سولاریوم را به جان نخرید.
خطرات برنزه کردن با لوسیون های برنزه کننده
محصولات برنزه کننده پوست با هدف کاهش عوارض برنزه شدن پوست با آفتاب و سولاریوم طراحی و به بازار عرضه شدند. این قبیل محصولات در قالب ژل، کرم، اسپری و لوسیون به راحتی روی پوست پخش شده و پوست را چند درجه تیره می کند. نکته منفی این روش زمانبر بودن مراحل آن است زیرا چند ساعت زمان نیاز است تا به نتیج مطلوب برسید. از طرفی این محصولات کاربردی ممکن است در برخی افراد باعث لک و حساسیت پوستی شود.
پیشگیری از خطرات برنزه کردن با لوسیون های برنزه کننده
تنوع محصولات برنزه کننده ممکن است شما را در انتخاب محصول مناسب گمراه کند. متاسفانه محصولاتی که در شبکه های غیرمجاز یا سایت های نامعتبر تبلیغ می شود ممکن است تقلبی بوده و اصالت آن ها در هاله از ابهام باشد. بهترین راه برای انتخاب محصول اصل و معتبر خرید از داروخانه هاست که زیر نظر سازمان غذا و دارو فعالیت می کنند. تمامی محصولات برنزه کنند در داروخانه ها دارای برچسب اصالت و تاریخ انقضای معتبر هستند.
سخن پایانی:
در این روزهای گرم با شروع فصل تابستان بازار آفتاب گرفتن‌ها، برنز کردن داغ است اما همان‌طور که می‌دانید اشعه‌های آفتاب و حتی دستگاهای سولاریوم بسیار خطرناک هستند و مراقبت‌های خاص خود را می‌طلبد نکته دیگر اینکه طبق اعلام FDA، تابش فرابنفش سولاریوم ممکن است خطرناک‌تر از نور خورشید باشد؛ زیرا برخلاف نور خورشید که بسته به آب‌وهوا شدت آن کم‌وزیاد می‌شود شما می‌توانید هرروز سال از سولاریوم با همان شدت استفاده کنید که این میزان قرار گرفتن در معرض UV سلامتی شمارا خطر می‌اندازد. بنابراین بهتر است هم از محصولات مراقبت پوست و مکمل‌ها جهت تقویت و حفظ سلامت پوست استفاده کرد.
منبع: healthline.com