از خطرات نصف کردن قرص چه می دانید؟

آنچه در این مقاله می خوانید:
نصف کردن قرص پدیده شایعی است که به دلایل متعدد رخ می دهد؛ از دلایل اقتصادی (صرفه جویی در پول) تا مشکل در بلعیدن یک قرص کامل. اما عقیده پزشکان در این باره چیست؟ پزشکان ما را از نصف کردن قرص به طور کاملا جدی منع می کنند. همین مسئله آغازگر یک بحث علمی و پزشکی می شود. در این مطلب از سری مطالب اطلاعات دارویی درباره خطرات نصف کردن قرص ها صحبت می کنیم. با ما همراه باشید.

اصلا چرا بعضی افراد قرص ها را نصف می کنند؟

دلایل مختلفی برای انجام این کار وجود دارد. رایج ترین علت ها عبارتند از:

محدودیت مالی: در برخی موارد،  نصف کردن قرص ممکن است تنها به دلیل کم کردن هزینه ها باشد. به دید این افراد مصرف قرصی که می توانست ۳۰ روز طول بکشد در این حالت به ۶۰ روز می انجامد. نصف یا ربع قرص بهتر از هیچ قرص است، اما این میزان، بسته به نوع دارو و فرمول دوز آن متفاوت است.

افزایش دوز: فرض کنید بیماری به دوز ۱۰ میلی گرم نیاز دارد و قرص های ۲۰ میلی گرمی در دسترس او هستند. فرد گمان می کند نصف کردن قرص ها می‌تواند ۳۰ قرص ۲۰ میلی گرمی را به ۶۰ قرص ۱۰ میلی گرم تبدیل کند و در هزینه‌های خرید قرص صرفه‌جویی کند.

دوز غیر استاندارد: اگر قرص مدنظر به مقدار تجویز شده ساخته نشده باشند، ممکن است نصف کردن قرص ضروری باشد.

مشکل بلع قرص: یک نظرسنجی در سطح کشور نشان داده است که بیش از ۴۰٪ از بزرگسالان در بلعیدن قرص ها مشکل دارند.

چه قرص هایی را می توان نصف کرد؟

حتما تا به حال خطی را روی قرص ها مشاهده کرده اید. اغلب افراد تصور می کنند با وجود چنین خطی روی قرص حتما مجوز تقسیم کردن آن را دارند. اما همیشه این طور نیست. دو راه برای یافتن پاسخ این سوال وجود دارد. یک. مطالعه برچسب محصول یا مشخصات دارو. دو. پرسش از پزشکی که قرص را تجویز کرده یا داروساز داروخانه که آیا نصف کردن این قرص خاص توسط سازمان غذا و دارو تایید شده است یا خیر.

اگر هیچ خطی روی یک قرص وجود ندارد، یک پیام مهم را می رساند یعنی بدانید که نبایستی آن را نصف کنید. داروهایی که در این دسته قرار می گیرند عبارتند از:

قرص های آهسته رهش: این دسته قرص ها برای آزادسازی آرام دارو طراحی شده اند، نصف کردن قرص تاخیر مورد نظر را تضعیف می کند. نصف کردن این نوع قرص ها منجر به تخلیه کل دوز دارو به یکباره می شود  و این موضوع می تواند بسیار خطرناک باشد.

کپسول ها: هیچ روش مطمئنی برای اطمینان از دوز مناسب پس از ایجاد نصف کردن کپسول وجود ندارد.

خطرات نصف کردن قرص ها

نصف کردن قرص چقدر ممکن است خطرناک باشد؟ خیلی خطرناک تر از آن چیزی است که فکر می کنید. یک مطالعه نشان می دهد که تقریباً از  1 تا ۸ برشی که روی قرص ایجاد می کنید بیش از ۲۰ درصد از فواید کاهش می یابد.

پزشکان همچین خاطر نشان می کنند که اشتباهات در دوز مصرفی می تواند در هر صورت خطرناک باشد. به ویژه زمانی که یک اختلاف ناچیز در دوز دارو می تواند تأثیر زیادی داشته باشد، مشکل ساز می شود.

مصرف بیش از حد یک دارو می تواند منجر به مصرف بیش از حد مواد موثر آن شود. به همین ترتیب، دریافت مقادیر خیلی کم دارو هم می تواند مزایای مورد نظر را کاهش دهد.

حتما به یاد داشته باشید هر زمان که یک قرص را نصف می‌کنید، دوز دقیقی را که تجویز شده دریافت نمی‌کنید و این می تواند عواقب بدی داشته باشد.

چه قرص هایی را نمی توان نصف کرد؟

همه قرص ها را نمی توان با خیال راحت نصف کرد، به خصوص قرص های روکش دار و کپسول های آهسته رهش.

از تقسیم هر دارویی که به عنوان «قرص دارای پوشش روده» برچسب گذاری شده است، از جمله برخی مسکن های رایج و داروهای کمردرد خودداری کنید. این قرص ها طوری طراحی شده‌اند که تا زمانی که به روده نرسند حل نمی‌شود تا معده شما محافظت شود. اگر قرص را بشکنید، مزایایی را که پوشش برای آن طراحی شده از دست خواهید داد.

قرص های طولانی رهش (ER یا XR)، رهش پایدار (SR) یا داروهای با رهش زمان دار هرگز نباید خرد یا شکسته شوند. این داروها یا برای محافظت از معده شما روکش می‌شوند یا مکانیزم آزادسازی داخلی دارند که به دارو اجازه می‌دهد طولانی‌تر عمل کند. اگر آن را بشکنید یا خرد کنید، ممکن است دارو به یکباره آزاد شود و دوز بیش از حد خارج شود. نمونه هایی از این نوع داروها عبارتند از آسپرین با پوشش روده یا ناپروکسن با پوشش روده.

نمونه هایی از قرص هایی که نباید نصف کرد عبارتند از:

•     قرص های تجزیه کننده خوراکی
•     قرص های با شکل غیرمعمول و بیشتر کپسول ها
•     داروهای شیمی درمانی
•     قرص های ضد بارداری خوراکی
•     رقیق کننده های خون، مانند وارفارین (کومادین)
•     داروهای مورد استفاده برای کنترل تشنج

سخن پایانی
اغلب قرص ها باید در دوزهای بسیار کنترل شده و دقیق مصرف شود. نصف کردن قرص مشکل آفرین است، زیرا هرگونه انحراف از دوز توصیه‌شده، حتی درصد کمی، احتمال دارد عواقب جدی داشته باشد.
شرایطی وجود دارد که ممکن است لازم باشد قرصی را نصف کنید. اما همیشه بهتر است ابتدا با پزشک یا داروساز صحبت کنید. ممکن است راه‌هایی برای دریافت دوز مناسب یک قرص وجود داشته باشد که به نصف کردن قرص ترجیح داده می‌شود.
اگر به این یقین رسیدید که باید قرص را نصف کنید برای بریدن قرص ها از چاقو یا کاتر استفاده نکنید زیرا ممکن است قرص ها خرد یا لِه شود. اسپلیترهای قرص ارزان قیمت و در داروخانه ها حضوری و آنلاین در دسترس هستند که می توانید در کنار خرید آنلاین قرص سفارش دهید.
اگر شما و پزشکتان به این نتیجه رسیدید که نصف کردن قرص مشکل حادی ایجاد نمی کند، فراموش نکنید که قرص را درست قبل از مصرف نصف کنید. قبل از تقسیم قرص های بیشتر، نصف آن را مصرف کنید. گرما، رطوبت یا محیط نمناک بر یکپارچگی دارو تأثیر می گذارد. از گذاشتن دارو در حمام بخار کرده یا ماشین داغ خودداری کنید.