آنچه در این مقاله میخوانید:
این ضایعه درواقع نوعی تجمع چربی و سلولهای مرده در منافذ پوستی و در نزدیکی فولیکول مو است که باعث برجستگیهایی غیر ملتهب میشود که ظاهر و احساس ناخوشایندی را در فرد ایجاد میکند. این برجستگیها برخلاف انواع دیگر آکنه قرمزرنگ نبوده و به رنگ پوست باقی میمانند و بعضاً دارای قلههای ریز سیاهرنگی هستند که به این دلیل ما آنها را بانام عمومی جوش سرسیاه میشناسیم. در ادامه با ما همراه باشید تا به بررسی انواع روشهای درمان و رفع جوش سرسیاه بپردازیم.
فهرست مطالب
کومدون یا جوش سرسیاه چیست؟
این جوشها نوعی تجمع چربی و سلولهای مرده در منافذ پوستی و در نزدیکی فولیکول مو است که باعث برجستگیهایی غیر ملتهب میشود. ممکن است در سایزهای مختلف و در مناطق مختلف پوست به وجود بیایند. برخی از انواع ریزتر که به چشم دیده نمیشوند میکروکومدون (microcomedones) نام دارند و برخی انواع درشتتر که ظاهر و شکل بسیار بزرگتری دارند بانام کومدون های غولپیکر (Giant comedones) شناخته میشوند.
آکنه کمدونال میتواند از حالت خفیف (فقط با چند ضایعه گاهبهگاه) تا حالت مزمن و تکرارشونده و در نواحی روی صورت، پشت، گردن و قفسه سینه به وجود بیاید.
انواع مختلف جوشهای سرسیاه
این نوع از جوشها میتوانند از نوع باز یا بسته باشند.
جوشهای باز
نوع باز آن دارای قلهای تیرهرنگ است و همان نوعی است که ما آن را بانام جوش سرسیاه میشناسیم. این اتفاق هنگامی میافتد که غده چربی موجود در بین فولیکول مو و منفذ پوست، در معرض هوا قرار میگیرد. هوا باعث اکسیده شدن چربی و تغییر رنگ آن میشود. این جریان تقریباً مانند اتفاقی است که برای سطح یک سیب قاچ شده در معرض هوا میافتد. اگر این غدهی تشکیلشده از چربی را با مقداری فشار خارج کنید خواهید دید که تنها قسمت فوقانی آنکه در معرض هوا بوده تیرهرنگ بوده و باقی قسمتهای آن به رنگ سفید یا زرد کمرنگ است.
جوشهای بسته
این نوع از آنها زمانی به وجود میآید که منافذ پوست بسته باشد و غده چربی کمدون در معرض هوا قرار نگیرد و بنابراین تغییر رنگی در چربی موجود در آن به وجود نمیآید تنها برجستگی آن روی پوست احساس میشود.
دلایل بروز جوش سرسیاه
بهطورمعمول همواره سلولهای مرده به سطح پوست آمده و سلولهای جدید در لایهی زیرین پوست تشکیل میشود. گاهی اوقات سلولهای مرده میتوانند در فولیکولهای مو به دام افتاده و در ترکیب با چربی پوست، این نوع از جوشها را تشکیل دهند. بهعلاوهی مصرف بیشازحد لبنیات، مصرف زیاد چربی و شکر در رژیم غذایی، مصرف داروهای شیمیایی یا درمانهای مداوم لیزری، آسیبهای فولیکول پوست درنتیجهی لایهبرداری بیشازحد و یا عدم درمان کمدون های ظریف.
مانند دیگر انواع آکنه این نوع از جوشها هم بیشتر در سنین بلوغ و نوجوانی بروز میکنند اما بهطورکلی در هر گروه سنی کموبیش دیده میشوند. این نوع از آکنه تا حدی ریشه ارثی نیز دارد. بهطوریکه در صورت وجود آن در پدر و مادر امکان وجود آن در پوست فرزندان نیز محتمل است. همینطور پوست هرچه چربی بیشتری داشته باشد احتمال وجود این نوع آکنه در آن بیشتر میشود.
بعضیاوقات استفاده از محصولات آرایشی و بهداشتی نامناسب نیز میتواند باعث بروز و یا تشدید این نوع از آکنه شود.
محصول “ژل شستشوی صورت سینره مخصوص پوستهای چرب” فرموله شده برای پوستهای چرب جهت جلوگیری از جوش و آکنه و درمان آن میباشد.
نحوه درمان جوش سرسیاه
در ابتدا توصیه میشود که جهت درمان آکنههای شدید و ماندگار با پزشک خود مشورت کنید.
ولی در صورت وجود آکنههای ضعیفتر میتوان استفاده از داروهای بدون نسخه (OTC) را توصیه نمود. بهعنوان برخی از متداولترین داروها در این زمینه میتوان به بنزوئیل پراکسید یا اسید سالیسیلیک یا رتینوئید موضعی اشاره کرد.
در نظر داشته باشید که هر نوع درمانی در جوش سرسیاه حدود ۱۲ هفته به طول میانجامد؛ بنابراین ممکن است که از همان ابتدای دوره درمان تغییری مشاهده نکنید ولی صبور باشید و ادامه دهید. تغییرات بهزودی دیده خواهد شد.
باآنکه آکنه کمدونال ملتهب و سوزناک نیست اما اگر درماننشده باقی بماند، میتواند به یک عارضه شدید تبدیل شود؛ بنابراین بهتر است روشهای درمان آن را بیاموزید و در صورت لزوم با پزشک خود مشورت کنید.
روشهای درمان جوش سرسیاه
در مورد گزینههای زیر با پزشک یا مشاور پوست خود صحبت کنید و بهترین درمان بر اساس نوع پوست و شدت آکنه را برگزینید.
درمانهای موضعی
در این نوع درمان، دارو بهطور مستقیم بر روی پوست اعمال میشود. این داروها عموماً دارای خاصیت کنترل چربی بیشازحد بوده و با این خاصیت کمدون های موجود را از بین میبرند. گزینههای رایج در درمانهای موضعی عبارتاند از: اسید آزالئیک، بنزوئیل پراکسید، اسید گلیکولیک، اسید سالیسیلیک، رتینوئید و گوگرد
ذکر این نکته ضروری است که داروهای مورداستفاده در درمانهای موضعی بهویژه اسیدها و رتینوئید ها عموماً داروهای قدرتمندی هستند که در طی فرآیند درمان باعث نازک شدن یا از بین رفتن لایه بیرونی پوست میشوند که این عمل موجب آسیبپذیری بیشتر پوست در مقابل اشعه آفتاب و بالا رفتن احتمال آفتابسوختگی میشود؛ بنابراین بهطورجدی توصیه میشود که در طی دوره درمان بخصوص درمانهای موضعی از محصولات ضد آفتاب با SPF 30 یا بالاتر استفاده نمایید.
پیشنهاد داروبوم “اسپری ضد آفتاب فتودرم آکنه SPF30 بایودرما“برای پیشگیری از ایجاد جوش میباشد.
استفاده از داروهای خوراکی
داروهایی که معمولاً توسط پزشکان توصیه و تجویز میشوند شامل: آنتیبیوتیکها، داروهای پیشگیری از بارداری خوراکی، ایزوترتینوئین (Accutane) و spironolactone (آلدکتون) میباشند.
قرص “پیور اسکین مورد ۱۲۰ عددی” مؤثر در درمان جوش و آکنه و پاکسازی صورت پیشنهاد میشود.
درمان جراحی
درصورتیکه داروهای موضعی و خوراکی قدرت کافی در مواجهه با این نوع از آکنه را نداشته باشد یا آکنه بهطور مزمن و ادامهدار تکرار شود، ممکن است درمان جراحی توسط پزشک به شما توصیه گردد. در این نوع درمان با استفاده از سوزنها و تیغهای کوچک اقدام به باز کردن و حذف ضایعات موجود در آکنه و ضدعفونی آن میکنند.
درمان دیگری که
در این دسته قرار میگیرد و ممکن است توسط پزشک شما ارائه شود استفاده از میکرومارباسیون
است. برای انجام این کار، یک کریستال کوچک بر روی پوست شما کشیده میشود. با این عمل
یکلایه از سطح بالایی پوست برداشتهشده و باعث میشود که کمدون بازشده و محتویات
آن خارج گردد. این عمل علاوه بر تسریع در از بین رفتن این نوع آکنه به پاکسازی و
حذف زخمهای سطحی پوست نیز کمک میکند.
یکی دیگر از گزینههای جراحی کریوتراپی است. پزشک در طی این نوع از درمان نیتروژن مایع را به آکنه اعمال کرده و آن را فریز میکند. این روشِ درمان جهت آکنههای شدید و تکرارشونده که به درمانهای دیگر پاسخ نداده باشد مورداستفاده قرار میگیرد.
درمانهای طبیعی
درمانهای طبیعی برای همه انواع آکنه ازجمله کمدون ها، درواقع نوعی درمان تکمیلی است اما نمیتواند جایگزین کاملی برای درمانهای پزشکی باشد. بااینحال میتوانید با مشورت با پزشک کنید.
متخصص پوست خود از برخی از این روشهای درمان بهره ببرید. در ادامه به بررسی تعدادی از این روشها میپردازیم.
روغن درخت چای
در طب سنتی روغن درخت چای برای تقویت پوست و رفع انواع بیماریهای پوستی توصیهشده است. این ماده دارای خاصیت ضدالتهاب بوده و در از بین بردن عفونتها مورداستفاده قرار میگیرد. به گفته محققان روغن درخت چای با خاصیت آرامبخشی و ضد عفونتی ممکن است به کاهش آکنه کمدونال نیز کمک کند. درصورتیکه تمایل به استفاده از خواص این گیاه داشته باشید میتوانید محصولات آرایشی و بهداشتی حاوی روغن درخت چای را از هر داروخانهای نزدیک محل زندگی خود پیدا کنید.
فندق
روغن فندق بهعنوان یک رطوبت رسان طبیعی به بازگرداندن رطوبت به پوست شما کمک میکند. همچنین میتواند به فرآیند باز شدن کمدون های بسته کمک کرده و روند حذف آنها را تسریع نماید. شما میتوانید از روغن فندق تا دو بار در روز استفاده کنید.
برای درمان آسان جوش و آکنه میتوانید مقاله “روشهای خانگی رفع جوش و آکنه” را مطالعه کنید.
ماسک ذغال سنگ یا خاک رس
با استفاده از ماسک ذغال سنگ یا خاک رس منافذ باز پوست از آلودگی پاکشده و چربی جمع شده در جوش خشک میشود. با استفاده از این روش بهبودجوش سرسیاه تسریع میگردد.
علاوه بر روشهای ذکرشده در مقابله با آکنهی کمدون اصلاح عادتهای زندگی نیز میتوانند به تکمیل هرگونه درمانی که توسط پزشک متخصص توصیه میشود کمک کند.
یکی از کارهای مؤثر در اصلاح عادات روزانه استفاده از محصولات مناسب مراقبت از پوست میباشد.
بهترین کاری که برای مراقبت از یکپوست مستعد آکنه میتوانید انجام دهید استفاده روزانه از کرم یا ژل پاککننده مناسب جهت حذف آلودگی و گردوخاک ناشی از فعالیتهای روزانه میباشد.
چهره خود را حداقل به مدت ۳۰ ثانیه، بهطور ملایم و با حرکات دایرهای شستشو داده و بهآرامی خشککنید.
اقدام مؤثر دیگر استفاده از کرم مرطوبکننده ایده آل مبتنی بر آب است. اگر دچار این نوع آکنه هستید، از لوسیون مناسب برای پوستهای مختلط و چرب استفاده کنید. این نوع از محصولات دارای چربی ناچیزی بوده و منافذ پوست را مسدود نمیکنند.
اگر مواد آرایشی استفاده میکنید، اطمینان حاصل کنید که این محصولات موجب مسدود شدن منافذ پوستی نشده و حاوی مقداری ضد آفتاب باشند. همچنین توصیه میشود که پیش از استفاده از کرمهای ضد آفتاب و آرایشی از مرطوبکننده مناسب استفاده نموده و حتماً صبر کنید تا مرطوبکننده جذب پوست شود.
توصیهی دیگر اینکه هرگز باپوست دارای آرایش نخوابید؛ زیرا پوست در طول شب به بازسازی خود میپردازد و اگر منافذ پوست توسط مواد آرایشی مسدود شده باشد این بازسازی بهدرستی انجامنشده و چربیها در داخل پوست به آکنه یا جوش سرسیاه تبدیل میشوند.
برای آشنایی بیشتر با انواع ضایعات آکنهای و درمان آن میتوانید مقاله “آکنه یا جوش غرور جوانی” را مطالعه کنید.
داشتن رژیم غذایی صحیح و کنترلشده
محققان جهت جلوگیری از بروز انواع آکنه و البته آکنههای کمدونال توصیه میکنند که در رژیم غذایی از قند، چربی و لبنیات کمتری استفاده نمایید. این مواد تشدیدکننده التهاب بوده و سبب ایجاد کمدون ها میشوند. سادهترین راه برای انجام این کار این است که از غذاهای فرآوری شده و شیرینیها بهطور کنترلشده در رژیم غذاییتان استفاده نمایید.
گیاهان، غنی از آنتیاکسیدانها هستند که میتوانند رادیکالهای آزاد و التهاب را کنترل کنند؛ بنابراین توصیه میشود از مقدار کافی سبزیها و میوهها در طول روز استفاده کرده و بجای شیرینیها مصنوعی از قند موجود در میوهها بهره ببرید.
استفاده از مکملهای حاوی زینک مانند “کپسول زینک ویتال سان لایف” برای سلامت پوست بسیار مفید میباشد.
سخن پایانی:
معمولاً کومدون ها یا جوشهای سرسیاه بهعنوان یک حفرهی غیر التهابی فقط در زیر سطح پوست میتوانند پیشنیازی برای بروز جوشهای التهابی باشند اما همیشه هم این جوشها به جوشهای مضر و ملتهب تغییر حالت نمیدهند. راههای درمان طبیعی، صنعتی و خانگی مفیدی برای جوشهای سرسیاه در بالا ارائه شد؛ اما باید همیشه این امر را مدنظر داشت که علاوه برداشتن تغذیه مناسب، داشتن برنامه ورزشی منظم نیز میتواند به سمزدایی بدن بیانجامد و همچنین فرآیند پاکسازی و بازسازی پوست را سرعت بخشد.