آنچه در این مقاله می خوانید:
افرادی که به تجویز پزشک اقدام به مصرف قرص آهن می نمایند با سوالات و ابهاماتی درباره نحوه مصرف قرص آهن مواجه می شوند؛ از جمله اینکه بهترین زمان مصرف قرص آهن چه زمانی است؟ روزی چند تا قرص آهن بخوریم؟ قرص آهن را چند روز یکبار بخوریم؟ اگر شما هم به دنبال پاسخ این سوالات هستید و حتی فراتر از آن می خواهید بدانید بهترین قرص آهن کدام است؟ تا پایان این مقاله از داروبوم همراه ما باشید.
فهرست مطالب
فواید آهن برای حفظ سلامتی چیست؟
قرص آهن به منظور پیشگیری یا درمان کمبود آهن و در پی آن کم خونی مصرف می شود. با این حال رفع کم خونی تنها یکی از فواید مستقیم آهن برای سلامتی است. آهن برای بافت ها و ارگان های بدن مزایای دیگری نیز به همراه دارد که عبارتند از:
- رفع خستگی و بی حالی
- حفظ انرژی در سطح مطلوب
- تشکیل گلبول های قرمز
- عملکرد صحیح هموگلوبین برای اکسیژن رسانی
- افزایش عملکرد ذهنی و جسمانی
- بهبود سیستم ایمنی
- بارداری موفق و سالم
- رشد عضلات و رشد بدن
- حمایت از عملکرد ورزشی
بیشتر بخوانید: علت، علائم و درمان کم خونی شدید در زنان
بهترین زمان مصرف قرص آهن
بهترین زمان مصرف قرص آهن با معده خالی است و صبح ناشتا نیم ساعت قبل از صبحانه زمان مناسبی برای این منظور است. زیرا آهن با معده خالی بیشترین میزان جذب را دارد. اما این دستور العمل برای همه افراد میسر نیست. عده زیادی با خوردن قرص آهن به صورت ناشتا دچار دل درد و حالت تهوع می شوند. برای همین به این افراد شب قبل از خواب و با یک لیوان آب توصیه می شود.
دستور العمل رایج دیگر مصرف قرص آهن در فاصله زمانی مناسب، حدود ۱ ساعت قبل و یا ۲ ساعت بعد از غذا می باشد. این توصیه نیز مانند راهکار بالا به این خاطر است که یک تا دو ساعت قبل از غذا معده خالی بوده و قرص آهن بالاترین جذب را دارا می باشد. اما اگر فردی در این زمان گرفتار معده درد یا سوزش سر دل می شود بهتر است قرص آهن را دو ساعت بعد از صرف غذا میل کند.
برای نوزادان
بهتر است قطره آهن را بین دو وعده شیر یا غذا به نوزاد دهید و یک ساعت قبل و بعد از آن معده خالی باشد. بیشتر از آنکه به دنبال بهترین زمان دادن قطره آهن به نوزاد باشید مهم است که قطره را در همان ساعت حدودی بدهید.
برای کودکان
بهترین زمان مصرف مکمل آهن برای کودکان با معده خالی است بنابراین یک ساعت قبل و دو ساعت بعد از غذا زمان ایده آلی است. در صورت بروز ناراحتی معده یا تهوع این دارو را همراه غذا به کودک بدهید.
برای نوجوانان در سن رشد
قرص های آهن با معده خالی اثربخشی بیشتری دارد. اما برای کاهش عوارض گوارشی می توانید زمان مصرف قرص آهن را در کودکان در سن رشد تغییر دهید و آن را بین غذا یا بلافاصله بعد از غذا به فرزند خود بدهید.
برای جوانان
بهترین زمان مصرف قرص آهن برای جوانان با شکم خالی یا مقدار کمی غذاست. زیرا آهن با معده خالی جذب بهتری دارد همچنین قرص آهن همراه ویتامین C میتواند جذب آهن را افزایش دهد. مصرف همزمان چای، قهوه، دمنوش های گیاهی، شیر جذب آهن را مختل می کند.
برای میانسالان
برای جذب بهتر قرص آهن پیشنهاد می شود قرص نیم ساعت قبل یا دو ساعت بعد از غذا مصرف شود. ولی در صورت بروز علائمی مانند سوزش سردل و یا معده درد باید بعد از غذا مصرف شود. در صورتیکه مکمل های آهن همراه آب پرتقال طبیعی یا قرص ویتامین C مصرف شود جذب آهن بهتر و بیشتر می شود.
برای افراد مسن و پیر
بهترین زمان مصرف مکمل های آهن برای افراد مسن با معده خالی است. در صورت داشتن مشکلات گوارشی می توان آن را همراه یا بعد از غذا میل کرد. مصرف همزمان آهن و غذا جذب آن را کم می کند با این حال بهتر از عدم دریافت آن است.
نحوه مصرف قرص آهن
مصرف قرص آهن علاوه بر زمان خاصی که برای بهترین نتیجه گیری دارد، طریقه مصرف خاصی را نیز می طلبد. متون پزشکی مصرف همزمان قرص آهن با برخی مواد غذایی را ممنوع کرده اند. این ترکیبات عبارتند از:
- اسفناج
- لبنیات
- تخم مرغ
- چای و قهوه
- نان های سبوس دار
- غلات و کورن فلکس
همچنین از مصرف قرص آهن با مکمل های کلسیم یا آنتی اسیدهای معده خودداری شود. برای مصرف این مواد غذایی یا مصرف همزمان قرص کلسیم و قرص آهن رعایت فاصله زمانی حدااقل دو ساعت الزامی است تا اثربخشی هر یک حفظ شود.
بهترین زمان مصرف مکمل آهن شب است یا روز؟
قرص آهن با شکم خالی جذب بهتری دارد اما اگر با معده خالی دچار حالت تهوع می شوید، می توانید شب موقع خواب میل کنید. در واقع باید بگوئیم زمان مصرف قرص آهن می تواند در هر زمانی از روز باشد البته به شرط خالی بودن معده و رعایت فاصله زمانی با داروها و مواد غذایی.
بهترین زمان مصرف قرص آهن در زمان پریودی
بر اساس تحقیقات مشخص شده که اکثر خانم ها در دوره پریود بهتر است از قرص آهن استفاده کنند. به طور ویژه خانم هایی که در پریودی خونریزی زیادی را تجریه می کنند یعنی خونریزی آنها به شکلی است که کمتر از دو ساعت مجبور به تعویض پد بهداشتی هستند حتما در این دوره مصرف قرص آهن و اسید فولیک را در رژیم غذایی خود بگنجانند.
پزشکان به خانم هایی هم که کم خونی ندارند جهت پیشگیری توصیه می کنند در زمان پریود قرص آهن با دوز حداقل ۳۰ میلی گرم را مصرف کنند.
محصول پیشنهادی: بهترین قرص آهن برای زنان
روزی چند تا قرص آهن بخوریم؟
میزان مصرف قرص آهن بسته به سن، جنس، وزن، بیماری های زمینه ای و شدت کمبود آهن دارد. این موضوع تنها با انجام آزمایش و مراجعه به پزشک معین می شود. بعد از این که مشخص شد فرد به چه میزان آهن نیاز دارد، باید دوز آهن در قرص یا مکمل خاص را نیز مد نظر قرار داد.
ممکن است فردی به ۲۰ میلی گرم آهن در روز نیاز داشته باشد، اگر مکمل دارویی که تهیه کرده است تا ۵۰ میلی گرم نیاز روزانه را پوشش می دهد بهتر است این مکمل را یک روز در میان مصرف کند.
چه مکمل هایی نباید همزمان با آهن مصرف شوند؟
برخی مکمل ها و خوراکی ها جذب آهن را در بدن مختل می سازند. مواد غذایی زیر نباید همزمان با مکمل های آهن مصرف شود. در صورتی که می خواهید از این غذاها استفاده کنید، بهتر است فاصله زمانی دو ساعته را رعایت کنید تا مواد لازم به بدن برسد و تداخل در جذب ایجاد نکند.
غذاهای حاوی فیتات: گردو، بادام، کنجد، لوبیاهای خشک شده، عدس ها، نخودفرنگی، غلات و غلات کامل.
مواد غذایی حاوی اگزالات: بادام زمینی، ریواس، اسفناج، چغندر، شکلات و سیب زمینی.
خوراکی های حاوی کلسیم: شیر و محصولات لبنی (ماست، پنیر، کشک، دوغ)، سبزیجات مانند کلم بروکلی و اسفناج، انجیر خشک، دانه ها مانند کنجد، سویا.
مواد غذایی حاوی پلی فنول: ادویه جات و گیاهان از منابع غنی پلی فنل هستند از جمله: زردچوبه، زیره، فلفل تند، زنجبیل، سیب، کلم بروکلی، چای سبز و…
چه ویتامین هایی به جذب آهن کمک میکنند؟
بهترین ویتامین برای جذب بیشتر آهن ویتامین C است. افراد برای جذب بهتر آهن می توانند از میوه های سرشار از ویتامین ث مانند پرتقال، لیمو، توت فرنگی، طالبی یا سبزیجاتی مانند گوجه فرنگی و فلفل دلمه ای استفاده کنند.
نحوهی مصرف غلط قرص آهن که باید از آن پرهیز کنیم؟
قرص آهن را در دوز مناسب مصرف کنید، مصرف بیش از حد آن موجب مسمومیت با آهن می شود.
بلعیدن قرص آهن نباید به تنهایی باشد و حتماً باید با آب باشد.
از مصرف همزمان قرص آهن با محصولات لبنی، قهوه، چای و غذاهای حاوی کلسیم، مکمل های کلسیم و آنتی اسیدهای معده خودداری کنید، زیرا این مواد جذب آهن را کاهش می دهند.
سخن پایانی
در این مطلب با هم دیدیم که قرص آهن همانند سایر مکمل های دارویی باید در زمان مناسبی مصرف شود تا بیشترین اثربخشی را ارائه دهد. این قرص به صورت ناشتا و با معده خالی بهتر است مصرف شود اما بیشتر افراد با این روش دچار دل درد و سایر مشکلات گوارشی می شوند. به این افراد توصیه می کنیم قرص آهن را یک ساعت قبل غذا یا دو ساعت بعد از صرف غذا با یک لیوان آب میل کنند.