آنچه در این مقاله می خوانید:
سلنیوم یک ریزمغذی ضروری برای حفظ سلامتی است. این ماده مغذی را می‌توانید از طریق رژیم غذایی یا مصرف قرص سلنیوم دریافت کنید. کمبود سلنیوم عوارض جدی برای سلامتی دارد و باعث بیماری های مختلفی می‌شود. علائم کمبود سلنیوم شامل خستگی، دردهای عضلانی، ضعف ایمنی و مه مغزی است که در ادامه مقاله بیشتر به آن می‌پردازیم.
سلنیوم یک ماده مغذی ضروری در طول زندگی است. این بدان معناست که برای سلامتی باید سلنیوم کافی را از طریق غذا یا مکمل دریافت کنید.
کمبود سلنیوم با شرایطی مانند بیماری قلبی، سرطان، ناباروری مردان، زوال شناختی و التهاب مرتبط است. سلنیوم همچنین برای رشد طبیعی، تقویت ایمنی و به تأخیر انداختن پیشرفت ایدز در بیماران مبتلا به ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV) مهم است.
فهرست مطالب
سلنیوم چیست؟
سلنیوم یک عنصر کمیاب ضروری است که برای حفظ سلامتی به مقدار اندک مورد نیاز است. بدن انسان سلنیوم تولید نمی‌کند و باید از طریق رژیم غذایی تأمین شود. سلنیوم به صورت قرص و کپسول نیز در دسترس است.
کمبود سلنیوم می‌تواند بر بسیاری از سیستم های بدن از جمله سیستم قلبی عروقی، ماهیچه ها، مفاصل و سلامت مغز تأثیر بگذارد. سلنیوم در واقع ترکیبی از چندین پروتئین و آنزیم مهم به نام سلنوپروتئین است که برای سنتز DNA، رشد و تولید مثل، متابولیسم هورمون تیروئید، عملکرد سیستم ایمنی و فعالیت آنتی اکسیدانی ضروری است.
سلنیوم به شکل اسید آمینه سلنوسیستئین در سلنوپروتئین ها وجود دارد. گلوتاتیون پراکسیداز یکی از سلنوپروتئین های مهم و خانواده ای از آنزیم های آنتی اکسیدانی است. آنها گونه های فعال اکسیژن و نیتروژن (رادیکال های آزاد) را خنثی کرده و از بافت ها در برابر آسیب اکسیداتیو ناشی از این مولکول های ناپایدار محافظت می‌کند.
در وبسایت معتبر hollandandbarrett می خوانیم:
میزان توصیه شده روزانه برای افراد بین ۱۹ تا ۶۴ سال ۰٫۰۷۵ میلی گرم برای مردان و ۰٫۰۶ میلی گرم برای زنان است. با این حال، نباید از این مقدار بیشتر استفاده کنید زیرا مصرف بیش از حد سلنیوم می تواند باعث سلنوزیس شود؛ بیماری که منجر به ریزش مو، مشکلات پوستی و تضعیف ناخن می شود.
سلنیوم در بیشتر نقاط در خاک وجود دارد. منابع غذایی اصلی سلنیوم شامل آجیل برزیلی، ماهی، صدف، مرغ، گوشت گاو، بوقلمون، تخم مرغ، لوبیا، لبنیات، سبزیجات سبز، قارچ، برنج قهوه ای و غلات غنی شده هستند. سلنیوم طیف درمانی باریکی دارد و استفاده بیش از حد از مکمل های سلنیوم می‌تواند سمی باشد.
علائم کمبود سلنیوم در بدن چیست؟
علائم کمبود سلنیوم شامل درد و ضعف عضلانی، بد شکلی ناخن ها، کم خونی ماکروسیتیک و اختلال در عملکرد کبد و تیروئید است. کمبود سلنیوم در پاتوژنز چندین بیماری مانند سرطان و دیابت شیرین نیز نقش دارد. علائم کمبود این ریزمغذی در ادامه شرح داده شده است.
۱- ضعف سیستم ایمنی بدن
سلنیوم یک ریزمغذی بسیار ضروری برای فعال سازی سلول های ایمنی، تمایز و تکثیر آنهاست. سلنیوم به عنوان یک مینرال آنتی اکسیدان به کاهش استرس اکسیداتیو و مشکلات حاصل از آن در بدن کمک می‌کند. در صورت عدم دریافت مقدار کافی سلنیوم سیستم ایمنی شما دچار ضعف خواهد شد.
۲- ضعف عضلانی
کمبود سلنیوم به صورت ضعف عضلانی ظاهر می‌شود. این مینرال برای ریکاوری عضلات بسیار مهم است و کمبود آن منجر به خستگی مفرط عضلات می‌شود. مشکلات عضلات اسکلتی همراه با درد، خستگی، ضعف در بیماران مبتلا به کمبود سلنیوم گزارش شده است.
سلنیوم به عنوان سلنوسیستئین در آنزیم هایی وجود دارد که نقش مهمی در کاهش استرس اکسیداتیو دارند. برخی از این آنزیم‌ها نقش مهمی در فیزیولوژی ماهیچه از جمله دفاع از استرس اکسیداتیو و مدیریت کلسیم ایفا می‌کنند. بنابراین کمبود سلنیوم به اشکال مختلف از جمله ضعف و خستگی، عضلات را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
۳- ناباروری در زنان و مردان
سلنیوم به دلیل قدرت آنتی اکسیدانی برای باروری زنان و مردان مهم است. کمبود سلنیوم باعث ناباروری مردانه و زنانه، سقط جنین، پره اکلامپسی، محدودیت رشد جنین، زایمان زودرس و دیابت بارداری خواهد شد.
سلنیوم برای سلامت باروری در مردان و زنان ضروری است. در مردان برای تولید اسپرم سالم مورد نیاز است و در زنان می‌تواند خطر سقط جنین و زایمان زودرس را کاهش دهد.
مصرف سلنیوم به شکل مکمل در بهبود نتایج لقاح آزمایشگاهی (IVF) در زوج های نابارور یا سن بالا بسیار کمک کننده است.
محصول پیشنهادی
برای آشنایی با انواع بهترین قرص برای ناباروری مردان به همراه قیمت به سایت داروخانه آنلاین داروبوم مراجعه کنید.
۴- خستگی
کمبود سلنیوم به دلیل نقش این ریزمغذی در تبدیل غذا به انرژی و کمک به سوخت و ساز بدن باعث احساس خستگی و کسالت در شما می‌شود.
اگر بدن سلنیوم کافی نداشته باشد، می‌تواند منجر به بیماری های خود ایمنی تیروئید مانند بیماری هاشیموتو و بیماری گریوز شود.
هر دوی این شرایط منجر به پرکاری یا کم کاری تیروئید می‌شود که خستگی از عوارض هر دوی این بیماری ها است.
۵- مه مغزی
سلنیوم یک ریزمغذی کمیاب با طیف عملکرد گسترده است. یکی از اثرات سلنیوم تنظیم سطح انتقال دهنده های عصبی است. کمبود این ماده معدنی با برهم زدن تعادل شیمیایی مغز می‌تواند منجر به گیجی و مه مغزی شود.
۶- ریزش مو
مواد معدنی کمیاب کوفاکتورهای حیاتی برای آنزیم ها هستند. طیف گسترده ای از مواد معدنی کمیاب بر سلامت مو تأثیر می‌گذارند. آهن، زینک، مس، سیلیکون و سلنیوم نقش حیاتی خاصی در حمایت از عملکرد فولیکول های مو و رشد مو دارند.
سلنیوم یک آنتی اکسیدان قوی است که رادیکال های آزاد شیمیایی ناپایدار موجود در فولیکول های مو را خنثی می‌کند. سلنیوم همچنین از پوست سر در برابر قارچ های مرتبط با شوره سر که رشد طبیعی مو را مختل می‌کنند، محافظت می‌کند.
فواید سلنیوم
سلنیوم با کاهش استرس اکسیداتیو می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به سرطان در بدن، تقویت سیستم ایمنی و از بین بردن سلول های سرطانی کمک کند.
سطوح بالاتر سلنیوم خون می‌تواند با خطر کمتر ابتلا به انواع خاصی از سرطان از جمله مغز، سینه، روده بزرگ، ریه یا پروستات مرتبط باشد.
یک رژیم غذایی غنی از سلنیوم می‌تواند به حفظ سلامت قلب کمک کند. زیرا سلنیوم پایین می‌تواند با افزایش خطر بیماری قلبی مرتبط باشد.
سلنیوم برای عملکرد مناسب غده تیروئید ضروری است. تیروئید حاوی سلنیوم بیشتری نسبت به سایر اندام های بدن انسان است. این ماده معدنی قدرتمند به محافظت از تیروئید در برابر آسیب اکسیداتیو کمک کرده و نقش اساسی در تولید هورمون های تیروئید ایفا می‌کند.
سلنیوم می‌تواند به بهبود عملکرد شناختی کمک کند. زیرا مطالعات نشان داده‌اند که سطح بالاتر سلنیوم با عملکردهای شناختی بهتر و کاهش خطر زوال عقل مرتبط است. علاوه بر این، سلنیوم می‌تواند به محافظت از مغز در برابر آسیب اکسیداتیو و التهاب کمک کند، که می‌تواند در زوال شناختی نقش داشته باشد.
بیشتر بخوانید: از فواید و عوارض قرص سلنیوم بیشتر بدانید!
چه کسانی در معرض خطر کمبود سلنیوم هستند؟
افرادی که در مناطقی فقیر از نظر سلنیوم زندگی می‌کنند یا رژیم غذایی عمدتاً گیاهی دارند در معرض خطر کمبود این ریزمغذی هستند.
افراد مبتلا به HIV نیز در معرض خطر کمبود سلنیوم هستند. زیرا این بیماران دچار اسهال، سوء جذب مواد مغذی و کاهش اشتها خواهند شد که جذب این مینرال را کاهش می‌دهد.
در افراد مبتلا به نارسایی کلیه که تحت دیالیز قرار می‌گیرند نیز کمبود سلنیوم وجود دارد چون فیلتراسیون مکانیکی باعث حذف سلنیوم می‌شود.
همچنین افراد مبتلا به مشکلات گوارشی مانند بیماری کرون در معرض خطر کمبود سلنیوم هستند.
بهترین قرص سلنیوم در داروخانه
انواع قرص سلنیوم ایرانی و خارجی در داروخانه های حضوری و آنلاین سراسر کشور موجود است که شما بر حسب برند و قیمت می توانید یکی را انتخاب کنید. اما پرفروش ترین قرص سلنیوم در داروخانه موارد زیر هستند:
کپسول سلن پلاس یوروویتال
سلن پلاس یوروویتال مکملی حاوی سلنیوم است که خواص بی نظیری برای بدن دارد. این مکمل سرشار از آنتی اکسیدان های قوی بدن است که سلامتی و نشاط را به ارمغان می آورد. کپسول سلن پلاس علاوه بر سلنیوم حاوی ویتامین سی، زینک، ویتامین A و E است. مصرف روزانه یک عدد قرص سلن پلاس نیاز بدن به سلنیوم و دیگر مواد مغذی در آن را برطرف می سازد.
سخن پایانی
کمبود سلنیوم ممکن است منجر به مشکلات جدی سلامتی شود. همچنین گاهی اوقات باعث حوادث تهدید کننده زندگی، مانند کاردیومیوپاتی برگشت ناپذیر، آریتمی و نارسایی قلبی می‌شود. بنابراین، غلظت سلنیوم سرم به ویژه در بیمارانی که در معرض خطر کمبود آن هستند باید بطور منظم اندازه گیری شود.
منبع: healthline