آنچه در این مقاله می خوانید:
کهیر تورم سطحی پوست (اپیدرم و غشاهای مخاطی) است که منجر به راش قرمز، برجسته و خارش دار می شود. کهیر جز آن دسته از بیماری هاست که چیزی حدود ۲۰ درصد از افراد در دنیا یکبار در زندگی خود تجربه می کنند. در بیشتر موارد کهیر به دلیل حساسیت نیست. برای درمان کهیر ابتدا بهتر است با انواع کهیر و علائم آن آشنا شویم سپس راه درمان کهیر را با هم مرور کنیم. در اغلب موارد کهیر با خودداری از مصرف برخی غذاها و انجام چند کار کوچک خود به خود از بین می رود. همچنین محصولات مراقبت از پوست خوراکی و موضعی به بهبود سریع تر کمک می کند.
فهرست مطالب
کهیر چیست؟
کهیر (اصطلاح رایج کهیر)، بثورات خارش دار صورتی یا قرمز است که ممکن است به صورت لکه ها یا توده های قرمز برجسته روی پوست ظاهر شوند. ممکن است ناحیه ای از پوست به اندازه یک سر سوزن یا یک بشقاب را درگیر کند. وقتی کهیرها برای اولین بار ظاهر می شوند، ممکن است با نیش پشه اشتباه گرفته شوند.
تورم‌ها معمولاً در عرض چند دقیقه تا چند ساعت در یک نقطه ناپدید می‌شوند، اما ممکن است روزها یا هفته‌ها گاهی اوقات بیشتر بیایند و از بین بروند. در بیشتر موارد کهیر به دلیل آلرژی نیست و می توان آن را به طور موثر با آنتی هیستامین های غیر خواب آور درمان کرد. هنگامی که به طور مداوم برای بیش از شش هفته رخ می دهد، به عنوان کهیر مزمن (مداوم) تعریف می شود که ممکن است به داروی اضافی نیاز داشته باشد.
کهیر ناشی از آلرژی و حساسیت است؟
آلرژی و حساسیت تنها یکی از دلایل بروز کهیر است. مواردی مانند عفونت ها، انگل ها و عوامل ناشناخته دیگر می توانند در ایجاد کهیر موثر باشند. مصرف برخی داروها و غذاها به ویژه آنهایی که مواد نگهدارنده دارند نیز در بروز کهیر نقش دارند. برخی افراد نیز در تماس با حیواناتی مانند سگ، گربه و اسب و حشرات و سوسک ها و ضایعات به جا مانده از آنها کهیر را تجربه می کنند.
علل کهیر چیست؟
علت کهیر در بسیاری از موارد مشخص نیست، اما ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- عفونت ناشی از ویروس شایع ترین علت کهیر در کودکان است، به خصوص اگر بیش از ۲۴ ساعت طول بکشد.
- حساسیت تماسی به گیاهان یا حیوانات ممکن است باعث کهیر موضعی شود.
- واکنش های آلرژیک به غذا، دارو یا نیش حشرات می تواند به صورت کهیر ظاهر شود. آنها معمولاً در عرض یک تا دو ساعت پس از قرار گرفتن در معرض رخ می دهند و در بیشتر موارد ظرف شش تا هشت ساعت ناپدید می شوند.
اگر اپیزودها نادر، کوتاه مدت و تحت شرایط خاص رخ می دهند، باید به علت آلرژیک کهیر شک کرد، به عنوان مثال:
- فقط هنگام ورزش.
- همیشه در عرض دو ساعت بعد از صرف غذا.
- هنگامی که علائم مربوط به سایر اعضای بدن تقریباً در همان زمان رخ می دهد، مانند درد معده، استفراغ، مشکل در تنفس یا سرگیجه.
اگر کهیر همراه با تورم زبان یا گلو، مشکل در تنفس یا فشار خون پایین رخ دهد، باید به آنافیلاکسی شک کرد. در این شرایط تجویز فوری آدرنالین و ارزیابی پزشکی لازم است.
کهیرهای مداوم که چند روز طول می کشد تقریباً هرگز منشأ آلرژیک ندارند، به استثنای برخی موارد حساسیت به داروها. استرس به ندرت علت کهیر است اما ممکن است علائم را بدتر کند.
در برخی افراد کهیر ناشی از محرک های فیزیکی است، از جمله سرما (مانند هوای سرد، آب یا یخ)، گرما، نور خورشید (خورشیدی)، لرزش، مالش یا خراش پوست (درماتوگرافی). عوامل شدیدتر در افراد دیگر، ورزش (تعریق)، استرس، الکل، غذای تند یا قهوه ممکن است علائم ایجاد کند.
کهیر مزمن زمانی تعریف می شود که کهیر در اکثر مواقع به مدت بیش از شش هفته به طول انجامد.
علائم کهیر مزمن معمولا برطرف می شود، اگرچه ممکن است ماه ها یا چندین سال طول بکشد. اکثر افراد مبتلا به کهیر مزمن با دوزهای مناسب آنتی هیستامین های غیر خواب آور درمان می شوند. افرادی که علائم شدیدی دارند که با کیفیت زندگی تداخل دارند، ممکن است برای ارزیابی و در نظر گرفتن داروهای اضافی به یک متخصص ایمونولوژی/آلرژی بالینی یا متخصص پوست ارجاع داده شوند.
انواع کهیر
کهیر را می توان با توجه به مدت آن به صورت زیر طبقه بندی کرد:
حاد: علائم کمتر از ۶ هفته طول می کشد و اغلب طی چند ساعت تا چند روز از بین می رود.
مزمن: علائم به مدت ۶ هفته یا بیشتر به صورت تقریباً روزانه باقی می مانند.
کهیر مزمن به صورت زیر طبقه بندی می شود:
کهیر خودبخودی: که قبلاً کهیر مزمن ایدیوپاتیک نامیده می شد این بیماری هیچ علت خارجی قابل شناسایی ندارد اما ممکن است در اثر گرما، استرس، برخی داروها و عفونت ها تشدید شود.
کهیر القایی: کهیر مزمن ممکن است زمانی رخ دهد که سیستم ایمنی بدن به بافت های خود حمله کند. این به عنوان یک واکنش خود ایمنی شناخته می شود. تصور می شود که حدود یک سوم تا نیمی از موارد مزمن کهیر مربوط به خودایمنی باشد. برای پیشگیری از ابتلا به بیماری های خود ایمنی مکمل هایی را برای کمک به افزایش سطح اسیدهای چرب امگا ۳، ویتامین D، ویتامین C، زینک، منیزیم، پروبیوتیک ها، کورکومین و آنتی اکسیدان ها مصرف کنید که همگی در آرام کردن سیستم ایمنی بیش فعال موثر هستند.
بیشتر بخوانید: برای تهیه انواع قرص کلاژن روی لینک کلیک کنید.
آیا انواع کهیر واگیر دارند؟
کهیر جوش هایی روی پوست است که در اثر بثورات خارش دار ایجاد می شود. کهیر می تواند در هر قسمت از بدن ظاهر شود و اغلب در اثر یک واکنش آلرژیک ایجاد می شود. کهیر مسری نیست، به این معنی که با لمس کهیر روی فرد دیگری، آن را روی پوست خود منتقل نمی کنید.
آیا کهیر در هر جای دیگری ممکن است رخ دهد؟
کهیر همچنین می تواند باعث تورم های عمیق تر در پوست و مخاط شود که به آن آنژیوادم می گویند. این تورم‌ها اغلب بزرگ‌تر هستند، بیشتر طول می‌کشند، ممکن است کمتر خارش داشته باشند، گاهی درد یا سوزش داشته باشند و کمتر به آنتی‌هیستامین‌ها پاسخ دهند. به عنوان مثال، تورم های بزرگ روی مفاصل می تواند باعث ایجاد دردی شود که شبیه آرتروز است، حتی اگر مفصل درگیر نباشد. آنژیوادم اغلب صورت و لب ها را درگیر می کند. اگرچه کهیر و تورم صورت می تواند ناراحت کننده و از نظر زیبایی خجالت آور باشد، اما معمولا خطرناک نیستند.
روش درمان سریع کهیر
سریع ترین روش برای درمان خوراکی کهیر استفاده از داروهای ضد حساسیت است. برای تسکین خارش و التهاب و ورم کهیر نیز می توان از دوش آب سرد کمک گرفت.
راه های درمان کهیر
در حالی که اکثر کهیرها در عرض چند هفته بدون درمان خاصی برطرف می شوند، درمان های زیر کمک کننده است:
۱- از عوامل تشدید کننده مانند گرمای بیش از حد، غذاهای تند یا الکل خودداری کنید.
۲- آسپرین و سایر داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) باید اجتناب شود زیرا اغلب علائم را بدتر می کنند.
۳- داروهایی مانند آنتی هیستامین های غیر خواب آور اغلب برای کاهش شدت خارش استفاده می شود. تورم شدید گلو مستلزم استفاده زودهنگام آدرنالین و توجه پزشک یا درمان در بیمارستان است.
۴- کهیر مزمن شدید گاهی به آزمایش داروهایی نیاز دارد که التهاب را کاهش می‌دهند، که اغلب تعدیل‌کننده‌های ایمنی یا داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی نامیده می‌شوند. به دلیل خطر قابل توجه عوارض جانبی، باید از دوره های مکرر قرص کورتیزون/استروئید اجتناب شود.
۵- به نظر می رسد رژیم های غذایی خاص نقش محدودی در مدیریت کهیر دارند. متأسفانه، پیش‌بینی اینکه چه کسی به رژیم غذایی بر اساس تاریخچه یا آزمایش آلرژی پاسخ می‌دهد یا نمی‌دهد، دشوار است. یک رژیم حذف موقت تحت نظارت دقیق پزشکی و به دنبال آن چالش ها ممکن است در تعداد کمی از موارد مفید باشد.
روش های درمان دارویی کهیر
مهمترین داروهای تجویزی توسط پزشک برای درمان کهیر عبارتند از:
۱- آنتی‌هیستامین‌ها
آنتی هیستامین ها داروهایی هستند که اثر ماده شیمیایی هیستامین در بدن را خنثی کرده و علائم آلرژی، خارش و کهیر را کاهش می دهند. برخی از انواع آنتی هیستامین ها که از ترشح هیستامین جلوگیری می کنند عبارتند از:
- سیتریزین
- لووستیریزین
- فکسوفنادین
- لوراتادین
آنتی هیستامین های جدید خواب آور نیستند. دیفن هیدرامین یک آنتی هیستامین قدیمی است که به دلیل اثر خواب آوری مصرف آن در طول روز توصیه نمی شود. اما برای تسکین خارش و خواب آرام تر مصرف آن در شب مانعی ندارد.
۲- مسدودکننده‌هایH۲
مسدود کننده گیرنده H2 با اتصال به گیرنده های هیستامین نوع دو در معده، اسید ترشح شده توسط دیواره معده را کاهش می دهد. با کاهش میزان اسید، مسدود کننده های H2 می توانند به کاهش علائم مرتبط با کهیر مانند خارش، تورم و قرمزی کمک کنند. سایمتیدین و فاموتیدین نمونه ای از این داروها هستند.
۳- کورتیکواستروئیدها
در مواردی که کهیر به علت واکنش های آلرژیک شدید رخ دهد ممکن است پزشک قرص های کورتیکواستروئیدی تجویز کند. کورتیکواستروئیدها با کاهش التهاب و سرکوب فعالیت سیستم ایمنی اثر ضد التهابی خود را اعمال می کنند. قرص پردنیزون متداول ترین دارویی است که در این دسته دارویی تجویز می شود.
۴- مهارکننده‌های لوکوترین (leukotriene)
این قبیل داروها برای سرکوب تولید لکوترین ها تجویز می شوند. لکوترین ها مواد التهابی هستند که تولید بیش از حد آنها موجب التهاب در مجاری تنفسی می شود. مونته لوکاست رایج ترین دارو در این گروه است که برای کاهش علائم کهیر تجویز می شود.
بهترین قرص برای درمان کهیر کدام است؟
در اولین گام برای درمان کهیر قرص های آنتی هیستامین تجویز می شود. این گروه از داروها تولید هیستامین در بدن را متوقف می کنند. سیتریزین، فکسوفنادین، لوراتادین و دسلوراتادین بهترین آنتی هیستامین که اثرات هیستامین را مهار کرده و منجر به کاهش کهیر، خارش، قرمزی می شود.
آمپول برای درمان کهیر داریم؟
آمپول اپی نفرین (Epinephrine) یکی از داروهای مورد استفاده در درمان کهیر و علائم ناخوشایند آن است. آمپول اومالیزومب (Omalizumab) داروی دیگری است که برای درمان کهیر مزمن در صورت عدم اثربخشی داروهای آنتیی هیستامین تجویز می شود. داروی امالیزومب واکنش های آلرژیک متوسط تا شدید را کاهش می دهد.
برای درمان کهیر چه بخوریم؟
تنظیم رژیم غذایی ممکن است علائم را تسکین دهد. در حال حاضر، شواهد ملموس زیادی در مورد اثرات رژیم های غذایی خاص بر علائم کهیر وجود ندارد. با این حال، برخی آزمایشات محدود نشان می دهد که تغییرات رژیم غذایی ممکن است به کاهش علائم، حداقل در سطح فردی، کمک کند.
در اینجا چند رژیم غذایی وجود دارد که ممکن است به شما در مدیریت علائم کهیر کمک کند. سطوح بالای هیستامین ممکن است نقش مهمی در کهیر زدن داشته باشد زیرا بسیاری از افراد مبتلا به این بیماری به داروهای آنتی هیستامین پاسخ خوبی می دهند.
برای افردی که به داروهای آنتی هیستامین پاسخ خوبی نمی دهند، امتحان یک رژیم کم هیستامین ممکن است ارزشمند باشد.
غذاهای کم هیستامین
غذاهای زیر دارای هیستامین کم هستند و ممکن است به شما در مدیریت علائم CIU کمک کنند:
- سبزیجات فراوان
- گوشت تازه
- انواع خاصی از ماهی های تازه، از جمله سالمون، ماهی کاد و قزل آلا
- محصولات لبنی غیر از پنیر و ماست
- نان
- پاستا
- برنج
غذاهای غنی از هیستامین که باید اجتناب کنید
باید از مصرف غذاهای زیر که دارای هیستامین بالایی هستند اجتناب کنید یا آنها را محدود کنید:
- اسفناج، گوجه فرنگی و بادمجان
- میوه هایی مانند توت فرنگی و گیلاس
- گوشت های کنسرو شده
- ماهی های کنسرو شده، منجمد و دودی از جمله ماهی تن، آنچوی و ساردین
- پنیر
- ماست
- غذاهای تخمیر شده
- فست فود
- چاشنی هایی مانند پودر فلفل قرمز، دارچین، میخک و سرکه
- نوشیدنی های الکلی
روش های درمان خانگی کهیر چیست؟
اگر کهیر به دلیل حساسیت‌های پوستی، فشار یا دمای بالا ایجاد شده باشد یکی از روش های خانگی برای درمان و خلاص شدن از عوارض آن کمپرس سرد و حمام خنک است.
دقت کنید کهیر به علت تغییرات فصلی نیز ممکن است رخ دهد. کهیر فصلی دو نوع کهیر گرمایی و کهیر سرمایی است. برای درمان کهیر گرمایی خنک نگه داشتن بدن و استفاده از لباس های نخی و گشاد و نوشیدن مایعات فراوان کمک کننده است. همچنین استفاده از کمپرس سرد و استحمام با آب ولرم در کاهش التهاب و خارش موثر است.
برای درمان کهیر سرمایی، پوشیدن لباس های گرم و عدم قرار گرفتن در معرض سرما به همراه نوشیدن مایعات گرم به کاهش علائم کمک می کند.
درمان کهیر مبتنی بر طب سنتی
راه کارهای طب سنتی برای درمان کهیر با مداومت، صبوری و در طولانی مدت جواب می دهد. با این حال اگر کهیر شدید نیست می توانید روش های زیر را برای درمان کهیر در طب سنتی امتحان کنید:
جودوسر: مقداری جودوسر را داخل کیسه پارچه ای تمیز بریزید. به مدت چند دقیقه داخل آب گرم قرار دهید، سپس موضع را با محتویات کیسه ماساژ دهید.
سرکه سیب: سرکه سیب به دلیل طبع سردی که دارد سوزش، خارش و التهاب را به سرعت درمان می کند. مقداری سرکه سیب را روی محل بمالید و بعد از ۲۰ دقیقه بشوئید.
روغن فندوق: روغن فندوق دارای خواص ضد التهابی است که می تواند به تسکین پوست تحریک شده ناشی از کهیر و در عین حال کاهش التهاب کمک کند. روزی چند بار مقداری روغن فندوق را محل کهیر بمالید.
لیموترش: آب لیموترش به صورت موضعی، سرشار از ویتامین C و خواص تقویت کننده سیستم ایمنی بوده و می تواند به مقابله با واکنش های آلرژیک کمک کند. خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی طبیعی آن ممکن است علائم آلرژی را کاهش دهد.
کهیر در کودکان چگونه درمان می شود؟
بسته به نوع آلرژن و محرک هایی که باعث کهیر در کودک شده علائم مختلفی را تجربه می کند و به همین دلیل نیز پیش از هر اقدامی مراجعه به پزشک توصیه می شود. اگر تنها قسمت کوچکی از پوست را در بر گرفته و جز جوش و قرمزی کم، چیز دیگری نیست خیلی نگران نباشید.
اما اگر کودک بعد از کهیر دچار تب شد یا به دلایل زیر دچار کهیر شد برای بررسی فوری به پزشک اطفال مراجعه کنید.
- کودک زیر یکسال سن دارد و تمام بدنش کهیر دارد.
- بعد از مصرف دارو بلافاصله دچار کهیر شد.
- بعد از خوردن غذاهای حاوی ماهی، صدف، آجیل و تخم مرغ دچار کهیر شد.
- علائم کهیر در حال گسترش است.
- ضمن علائم کهیر کودک بی حال و بیمار به نظر می رسد.
کهیر در سنین بلوغ هم رخ می‌دهد؟
کهیر محدودیت سنی ندارد و در همه سنین مشاهده می شود. در بین کودکان، نوجوانان و افراد تازه بالغ شده کهیر مزمن شایع است که خوشبختانه با فراوانی کمتری رخ می دهد.
تغییرات هورمونی بانوان باعث کهیر می‌شود؟
نوسانات هورمونی یکی از علت های کمتر رایج کهیر در خانم هاست. برخی از زنان ممکن است به پروژسترون و استروژن حساس باشند که در دوره قاعدگی سطح این هورمون ها تغییر می کند و می تواند باعث تغییراتی در پوست شود که به شکل التهاب، خارش و قرمزی و کهیر ظاهر می شود.
کهیر طولانی مدت خطرناک است؟
کهیر خفیف خطر یا عارضه جانبی خاصی ایجاد نمی کند. اما کهیر مزمن یا آنهایی که به دلیل واکنش های آلرژیک شدید به وجود می آیند نگران کننده است.
بعد از درمان کهیر برای شادابی پوست چه بخوریم؟
کلاژن پروتئینی است که استحکام و خاصیت ارتجاعی پوست را حفظ می کند. کاهش روغن‌های طبیعی و کلاژن می‌تواند باعث خشک‌تر و نازک‌تر شدن پوست بعد از کهیر باشد.
۱- قرص کلاژن گلد آدریان
قرص کلاژن گلد یکی از بهترین مکمل های کلاژن سازی است که می توانید برای بهبود پوست بعد از کهیر از داروخانه تهیه کنید. هر سه عدد قرص ۲۵۰۰ میلی گرم کلاژن فراهم می آورد.
۲- پودر کلاژن کلاژینو بیوتی
پودر کلاژینو بیوتی مکمل دیگری حاوی ۵۰۰۰ میلی گرم پودر کلاژن هیدرولیز شده به همراه هیالورونیک اسید، بیوتین، زینک و ویتامین ث است که در التیام پوست بعد از کهیر موثر است.
اسیدهای چرب امگا ۳ به واسطه خواص ضد التهابی می توانند به تعدیل پاسخ ایمنی کمک کنند و به طور بالقوه ترشح هیستامین و علائم آلرژیک را کاهش دهند.
۳- کپسول امگا ۳ یوروویتال
امگا ۳ یوروویتال به ازای هر کپسول ۵۰۰ میلی گرم امگا ۳ فراهم می آورد و می تواند به مدیریت علائم کهیر و کاهش شدت ضایعه و التهاب پوست کمک کند.