آنچه در این مقاله می خوانید:
آلودگی هوا یک تهدید جدی برای سلامتی است که همه افراد در سراسر دنیا را تحت تاثیر قرار می دهد. ما به راهکارهای جدیدی برای محافظت در برابر ذرات ریز آلاینده هوا نیاز داریم که مطالعات اخیر نشان می دهد مصرف برخی مولتی ویتامین ها در برابر استرس اکسیداتیو و سایر اثرات مضر آلودگی هوا موثر است. در این مقاله از مجله سلامتی داروبوم به معرفی بهترین ویتامین برای مقابله با آلودگی هوا می پردازیم. تا پایان همراه ما باشید.
نقش ویتامین ها در برابر آلودگی هوا
متاسفانه قرار گیری در معرض آلاینده ها در کلان شهرها اجتناب ناپذیر است. ما برای محافظت از خود در برابر آلودگی هوا انتخاب های محدودی داریم. بر اساس یافته های محققان استفاده از برخی ویتامین ها برای جلوگیری از اثرات آلودگی هوا و حفظ سلامتی ضرورت دارد. در ادامه موثرترین این ویتامین ها را بر می شماریم:
ویتامین C
این ویتامین ما را در برابر ذرات معلق آلاینده در هوا محافظت می نماید. آزمایشات انجام شده روی بزرگسالان مبتلا به آسم و ناراحتی های ریوی سطوح پایین تری از ویتامین C در خونشان مشاهده شده است که آنها را در مقابل اثرات منفی آلودگی هوا آسیب پذیرتر می کند. همچنین افراد سیگاری و سالمندان بالای ۷۵ سال بیشتر از سایرین از اثرات مضر آلاینده های هوا رنج می برند.
یکی از اثرات مخرب آلودگی هوا استرس اکسیداتیو است. زمانیکه آلاینده های هوا از طریق تنفس وارد ریه های ما می شود، مولکول های اکسیدان مضر که رادیکال های آزاد نامیده می شوند، می توانند تشکیل شوند. این مولکول ها می توانند به سلول های بدن آسیب برسانند.
بدن به طور طبیعی با رادیکال های آزاد از طریق آنتی اکسیدان ها مقابله می کند اما اگر آنتی اکسیدان کافی در بدن برای مبارزه با مولکول های اکسیدان موجود نباشد استرس اکسیداتیو رخ می دهد. مطالعات نشان می دهد اثرات آلودگی هوا می تواند توسط آنتی اکسیدان ها خنثی شود.
ویتامین سی منبع عالی آنتی اکسیدان عمل می کند و در مرکبات و سبزیجات سبز رنگ به وفور یافت می شود. اکثر افراد ویتامین C کافی از رژیم غذایی دریافت می کنند اما در افرادی که سطوح پایین این ویتامین را دارند از جمله افراد مسن و سیگاری ها می توان قرص ویتامین C را وارد روتین تغذیه ای کرد.
افرادی که مشکلات زمینه ای مانند بیماری ریوی، قلبی و سرطان دارند باید داروهای تجویزی را به طور مرتب مصرف کنند و از فعالیت در هوای آزاد در روزهای آلوده خودداری کنند.
ویتامین E
جدیدترین مطالعات ارتباط میان ویتامین E در بدن و اثرات قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا را بررسی کرده اند. آزمایشات نشان داد افرادی که در معرض ذرات بیشتری قرار داشتند، غلظت ویتامین E در خونشان کمتر بود. به بیان ساده سطوح کافی ویتامین ای در کمک به محافظت از ریه ها در برابرآلودگی هوا نقش دارد. قرص ویتامین E حاوی آلفا توکوفرول (شکل فعال بیولوژیکی ویتامین E) بوده که آسیب استرس اکسیداتیو را به حداقل می رساند و با تاثیر منفی روی ریه ها ناشی از آلودگی هوا مبارزه می کند.
امگا ۳
اسیدهای چرب امگا ۳ نیز به دلیل اثرات محافظتی خود در برابر آسیب های ناشی از رادیکال های آزاد به ویژه در پیشگیری از بیماری های قلبی عروقی شناخته شده اند. در مطالعه ای روی ۱۳۰۰ زن در بازه سنی ۶۵ تا ۸۵ سال مصرف مکمل امگا ۳ و ماهی شرکت کنندگان و همچنین میزان آلودگی هوا را مورد بررسی قرار دادند. متخصصان به این نتیجه دست یافته اند که مصرف امگا ۳ و روغن ماهی به حفظ سلامت کمک می کند.
در تحقیقی دیگر محققان ۶۲ بزرگسال سالم را که بر اساس رژیم غذایی شان به مدت ۶ ماه یا بیشتر و آزمایش خون برای اندازه گیری اسیدهای چرب امگا ۳ به عنوان مصرف کنندگان کم یا زیاد اسیدهای چرب امگا ۳ گروه بندی می شدند، انتخاب کردند. آنها افراد را در طول یک ماه یا بیشتر دنبال کردند. داوطلبان با سطوح بالا حداقل ۳ گرم در هفته اسیدهای چرب امگا ۳ به ویژه EPA و DHA از غذاهایی که مصرف می کردند یا مکمل های روغن ماهی داشتند، در حالی که آنهایی که سطوح پایین داشتند ۰٫۵ گرم در هفته دریافت می کردند. سه گرم اسیدهای چرب امگا ۳ معادل حدود ۲ تا ۳ وعده ماهی چرب است.
سه گرم اسیدهای چرب امگا ۳ معادل حدود ۲ تا ۳ وعده ماهی چرب است.
ویتامین B
ویتامین های B نقش بسزایی در کاهش تاثیر آلودگی های هوا دارد. B6 را می توان در جگر، مرغ و آجیل از جمله چیزهای دیگر و B12 را در ماهی، گوشت، تخم مرغ، شیر و برخی غلات یافت. مصرف قرص ویتامین B به صورت روزانه به طور قابل توجهی تاثیرات ذرات ریز آلاینده را بر بدن انسان کاهش می دهند.
مصرف ویتامین های B به مدت چهار هفته آسیب آلودگی های هوا را کاهش می دهد. این ذرات استنشاق می شوند و وارد سیستم تنفسی ما می شوند که می تواند منجر به التهابات ریه شود.
ویتامین D
بیشترین سنتز ویتامین D از طریق پوست است که تحت تاثیر نور خورشید انجام می شود. این مقدار تا ۹۰ درصد از کل نیاز بدن را پوشش می دهد، اشعه ناکافی یا جذب ناکافی از علل اصلی کمبود ویتامین D در نظر گرفته می شود.
آلودگی هوا عامل اصلی تعیین کننده میزان UVB خورشیدی است که به سطح زمین می رسد. مشکل کمبود ویتامین D برای سال‌ها دست‌کم گرفته شده و عمدتاً تنها با بیماری های مفاصل و استخوان مرتبط بوده است.
تعداد فزاینده‌ای از بیماری‌ها و شرایط وجود دارد که ایجاد و/یا پیشرفت آنها می‌تواند با وضعیت ناکافی ویتامین D، از جمله انواع مختلف سرطان‌ها، اختلالات خودایمنی و همچنین حوادث قلبی عروقی مرتبط باشد. جالب توجه است که شیوع بسیاری از این بیماری ها با شدت آلودگی هوا نیز ارتباط مثبت دارد. بنابراین می توان نتیجه گرفت که با افزایش آلودگی اتمسفر، تعدادی از افراد در جهان با کمبود یا ناکافی ویتامین D رو به رشد هستند و به طور غیرمستقیم در معرض چندین پیامد بهداشتی ضعیف قرار دارند.
سخن پایانی
بسیاری از ما واقعاً قدرت انتخاب برای نوع هوایی که تنفس می کنیم نداریم. هوا منبع اساسی برای حمایت از زندگی انسان است. در حالی که مردم باید از ماسک، دستگاه های تصفیه هوا یا هر روش نوظهور دیگری برای محافظت از خود استفاده کنند، در نهایت، مصرف برخی ویتامین ها از سلامت فرد از طریق حفظ کیفیت هوا محافظت کنند.