آنچه در این مقاله می خوانید:
این روزها اغلب افرادی که به سمت ورزش بدنسازی می روند سوالات و چالش هایی در ذهنشان شکل می گیرد. متداول ترین و مهم ترین سوالی هم که پرسیده می شود این است که آیا بدنسازی قد را کوتاه می کند یا خیر؟ یا حرکات ورزشی همچون اسکات باعث کوتاهی قد می شود؟ در این مقاله از مجله داروبوم تاثیر بدنسازی روی قد را از منظر علمی بررسی خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
فهرست مطالب
چه عاملی باعث رشد قد می شود؟
شاید هیچ مقاله علمی وجود نداشته باشد که ژنتیک و تغذیه مناسب را فاکتور اصلی کوتاهی یا بلندی قد عنوان نکند. قد ۸۰ درصد وابسته به ژنتیک است و اگر شانس این را داشته باشید که آبا و اجداد شما افراد قد بلند و متوسط رو به بلند بوده باشند، می توانید انتظار قد بلند داشته باشید. مصرف مواد غذایی مفید و پروتیئن دار نیز مواد مورد نیاز بدن برای رشد را تامین می کند.
از این دو عامل که بگذریم هر چیزی که به ذهن خطور بکند ممکن است به ما استرس وارد کند که آیا ممکن است روی قدمان تاثیر مثبت یا منفی بگذارد؟ البته از حق نگذریم قد موضوع پیش پا افتاده و کم اهمیتی نیست. بدون شک جزئی از ظاهر ماست و روی روابط فردی و اجتماعی ما نقش بسزایی دارد.
از بحث اصلی دور نشویم؛ یکی از همین موضوعاتی که سروصدای زیادی به پا کرده، تاثیر ورزش بدنسازی روی قد است. بدنسازی و پرورش اندام به یکی از تفریحات جوانان و حتی برای برخی واجبات زندگی تبدیل شده است. دختران و پسران نوجوان زیادی اوقات خود را در باشگاه های ورزشی و بدنسازی سپری می کنند، به امید اینکه هیکل زیبا و خوش تراشی داشته باشند.
ابهام همین جا شکل می گیرد؛ ممکن است با بدنسازی دو تیر و یک نشان بزنیم؟ هم خوش هیکل شویم و هم بتوانیم قدمان را بلند کنیم؟ اگر حرکات بدنسازی روی قدمان اثر منفی داشته باشد چه؟ آیا بدنسازی قد را کوتاه میکند؟ آیا ممکن است تاثیر بدنسازی بر قد نوجوانان به شکل کوتاهی قد ظاهر شود؟
برای رسیدن به جواب این سوال ها لازم است قبل آن مطالب مهمی راجع به صفحات رشد و سن رشد قد بدانیم.
چندین استخوان بلند از جمله استخوان ران، ساق، بازو و ساعد وجود دارد که در هر کدام از این استخوان های بلند چیزی به اسم صفحه رشد وجود دارد که طول و عرض استخوان را افزایش می دهند. زمانی که رشد به مرحله پایانی خود رسید این صفحه کاملا سخت و به استخوان جامد تبدیل می شود؛ در اصطلاح صفحه رشد بسته می شود. بعد از بسته شدن صفحه رشد استخوان ها دیگر رشد نمی کنند.
همان طور که گفتیم قد انسان تا زمانی به رشد خود ادامه می دهد که صفحات رشد بسته نشده باشد. صفحه رشد در دختران و پسران در سنین متفاوتی بسته می شود. صفحه رشد در دختران تقریبا تا سن ۱۸ سالگی و پسران تا ۲۰ سالگی بسته می شود و بعد از این زمان هرگز افزایش قد امکان پذیر نیست.
مقاله پیشنهادی:
برای آشنایی با انواع مکمل بدنسازی خواندن مقاله «معرفی انواع مکمل های بدنسازی» را توصیه می کنیم.
تاثیر بدنسازی روی قد
همان طور که در بالا گفتیم چنانچه از سنین نوجوانی فاصله گرفته اید، جای نگرانی نیست؛ بدنسازی بعد از بلوغ هیچ تاثیری روی قد ندارد. زمانی که صفحه رشد کامل بسته شود هیچ عاملی قد شما را تحت تاثیر قرار نمی دهد. اما اگر شما خواننده گرامی در سن نوجوانی به سر می برید و به ورزش بدنسازی مشغول هستید، ممکن است برخی حرکات بدنسازی روی قد شما تاثیر بگذارد.
به طور کلی بدنسازی جلوی قد کسی را نمی گیرد. تنها در صورتی احتمال دارد این اتفاق بیفتد که تمرینات را به گونه ای انجام دهید که به صفحات رشد فشار وارد کند و باعث شود صفحات رشد زودتر از موعد بسته شوند. تمرینات نادرست می تواند رشد شما را متوقف کند. فقط عضلات را هدف قرار دهید و روی اسکات و چند مفصل ترکیبی بزرگ که به تمرینات قدرتی نیاز دارند حرکات سنگین انجام ندهید. همان طور که گفتیم قد تحت تاثیر ژنتیک و سبک زندگی سالم یعنی تغذیه مناسب، ورزش و خواب کافی است و این موضوع بیشتر از بدنسازی موثر است. در ادامه چند حرکت بدنسازی مفید برای افزایش قد را معرفی می کنیم.
حرکات بدنسازی برای افزایش قد
یکی از بهترین روش ها برای افزایش قد ورزش و تمرینات مداوم است. ورزش به تحریک هورمون رشد کمک می کند، همچنین در جذب بیشتر مواد مغذی نقش دارد. بنابراین ورزش برای رشد طولی استخوان ها در سنین قبل از بلوغ مفید است. اما ورزش های مرسوم مانند حرکات بدنسازی هم تاثیر مثبتی روی قد دارند. فقط توجه کنید که تا پیش از بسته شدن صفحه رشد موثرند؛ پس تا نوجوان هستید این حرکات را جدی بگیرید. اگر بعد از این از شما بپرسند که آیا بدنسازی قد را بلند می کند، بگویید که در بدنسازی حرکات کششی وجود دارد که به رشد طولی استخوان ها کمک می کند.
بیایید چند نمونه از بهترین حرکات بدنسازی برای افزایش قد را با هم مرور کنیم:
- میز کشش وارونه
میز کشش یکی از تمریناتی است که با ایجاد کشش به افزایش قد کمک می کند. برای انجام این تمرین تنها به یک میز کشش وارونه احتیاج دارید. کافیست به صورت وارونه خود را از میز آویزان کنید. به مرور و با انجام منظم این تمرین عضلات بدن شما تقویت می شود و قدتان افزایش می یابد.
- شنا کردن روی زمین
شنای خشک روی زمین یا همان پا زدن متناوب حرکتی است که با تمرکز روی قسمت پایین کمر ماهیچه ها را تقویت کرده و مقاومت بدن را افزایش می دهد. روی زمین روش شکم دراز بکشید، بدن کاملا باید باز باشد. آرنج ها رو به جلو کف دستها روی زمین باشد. بازوی چپ را بالا بیاورید از زمین فاصله دهید. سپس پاهای خود را کاملا صاف روی زمین قرار داده و پای راست را تا جایی که می توانید بالا بیاورید. ۴ ثانیه صبر کنید و همین کار را با دست و پای دیگر انجام دهید. باید بعد از چند روز تمرین بتوانید این حالت را تا ۲۰ ثانیه حفظ کنید. و به حالت شنا دست ها و پاهای خود را حرکت دهید.
- لگد زدن با پاها
این حرکت از ورزش های رزمی کره ای مشتق شده اما به افزایش قد نیز کمک می کند. پرتاب پاها به کشیدگی پاها کمک می کند برای انجام این حرکت روی زمین بایستید، پای راست خود را به سمت بالا بکشید و حدود ۳۰ ثانیه شروع به لگد زدن به سمت آسمان کنید و این حرکت را با پای چپ نیز تکرار کنید.
چه ورزش هایی قد را کوتاه می کند؟
یکی از باورهای رایج بین خانواده های ایرانی این است که ورزش هایی مانند والیبال و بسکتبال قد را بلند می کنند و از سوی دیگر ژیمیناستیک و برخی دیگر از ورزش ها موجب کوتاهی قد می شوند. اما آیا این باور صحیح است؟ خیر، هیچ ورزشی وجود ندارد که قد فرد را کم کند. به ویژه اگر دوران بلوغ را طی کنید دیگر هیچ عاملی روی قد تاثیر چه مثبت چه منفی نخواهد گذاشت.
آیا ورزش اسکات قد را کوتاه می کند؟
اسکات به عنوان مادر حرکات در ورزش بدنسازی شناخته می شود، انجام اسکات به طور منظم از آسیب دیدگی ورزشی جلوگیری می کند و به دلیل اینکه کل اندام ها را درگیر می سازد به مرور کارایی بدن را بهبود می بخشد. در بین بدنسازان تازه کار شایعه ای مطرح است که اسکات قد را می سوزاند! یا سوالاتی از این دست که ایا اسکات باعث کوتاهی قد میشود؟
اسکات قدرت و استقامت پاها را افزایش داده و چربی ها را می سوزاند. اسکات مانند سایر تمرینات مقاومتی، فشار اسکات قدرت استخوان را زیاد می کند ولی تاثیر منفی روی قد نمی گذارد.
اگر شما هم می خواهید سرنوشت ژنتیکی خود را قبل از به پایان رسیدن دوره طلایی نوجوانی تغییر دهید، بد نیست با پزشک مشورت کنید و تحت نظر پزشک از قرص های افزایش قد مصرف کنید. قرص ال آرژنین یکی از قرص هایی است که توسط پزشکان تجویز می شود. ال آرژنین ماده ای است که باعث افزایش ترشح هورمون رشد در بدن می شود. قد نیز تحت تاثیر هورمون رشد می باشد. از این رو با افرایش هورمون رشد، افزایش قد را شاهد هستیم.
سخن پایانی
به طور کلی بدنسازی در نوجوانان موجب کاهش رشد قد نمی شود فقط تمریناتی در بدنسازی انجام می شود که فشار مضاعفی را به استخوان ها وارد می نماید، این فشار ممکن است صفحه رشد را زودتر ببندد. با بسته شدن صفحات رشد نیز قد دیگر افزایش نمی یابد. بنابراین تاثیر بدنسازی بر قد نوجوانان منفی و نگران کننده نیست.