آنچه در این مقاله می خوانید:
سیتریزین دارویی نام آشنا است که هر فردی حداقل یک بار در طول عمر خود مصرف کرده است. چه بسا افرادی که از حساسیت رنج می برند دارویی است که بدون آن تحمل آلرژی بی نهایت دشوار می شود. سیتریزین جز دسته آنتی هیستامین ها به شمار می آید و به تسکین علائم آلرژی همانند آبریزش بینی، خارش چشم و… کمک می کند. در این مقاله درباره سیتریزین، اشکال دارویی، عوارض احتمالی و تداخلات دارویی آن به طور جامع صحبت خواهیم کرد. تا پایان با ما همراه باشید.
فهرست مطالب
سیتریزین چیست؟
ستیریزین نوعی آنتی هیستامین است که هیستامین شیمیایی طبیعی را در بدن کاهش می دهد. هیستامین می تواند علائمی مانند عطسه، خارش، آبریزش چشم و آبریزش بینی را ایجاد کند.
ستیریزین برای درمان علائم سرماخوردگی یا آلرژی مانند عطسه، خارش، آبریزش چشم یا آبریزش بینی استفاده می شود.
ستیریزین همچنین برای درمان واکنش آلرژیک، خارش و تورم ناشی از کهیر مزمن استفاده می شود و علائم رینیت آلرژیک دائمی، رینیت آلرژیک فصلی، کهیر مزمن ایدیوپاتیک، آسم آلرژیک، کهیر فیزیکی و درماتیت آتوپیک را به حداقل می رساند یا از بین می برد.
| شناسنامه دارویی | توضیحات |
| سیتریزین چیست؟ | سیتریزین یک داروی آنتی هیستامین است که برای درمان کهیر مزمن و آبریزش بینی استفاده می‌شود. |
| نام عمومی دارو | سیتریزین (Cetirizine)، ستیریزین، ستریزین |
| نام تجاری | زیرتک – Zyrtec |
| نوع دارو | این دارو از نوع مولکول کوچک (Small Molecule) است. |
| فرمول شیمیایی | C21H25ClN2O3 |
| اشکال دارویی | قرص (۵ و ۱۰ میلی‌گرم)، کپسول سافت ژل (۱۰ میلی‌گرم)، شربت (۵ میلی‌گرم) |
| عوارض جانبی | خواب آلودگی، خشکی دهان، سردرد، افزایش ضربان قلب |
| تداخل دارویی | آلپرازولام، کاریزوپرودول، هیدروکدون |
مکانیسم اثرگذاری ستیریزین چگونه است؟
هنگامی که شما یک واکنش آلرژیک دارید، سیستم ایمنی بدن شما مواد شیمیایی به نام هیستامین برای مبارزه با آلرژن تولید می کند، و اینها هستند که باعث بروز علائم شما می شوند. ستیریزین با مسدود کردن اثرات هیستامین ها به تسکین این علائم کمک می کند، بنابراین علائم شما متوقف می شود یا کلا ایجاد نمی شود.
همچنین تحقیقات نشان داده است که ویتامین C (آنتی اکسیدان قوی) که از سلول ها در برابر آسیب محافظت می کند، شدت واکنش های آلرژیک را کاهش می دهد و به بدن در مبارزه با عفونت ها کمک می کند. مصرف قرص ویتامین C یا خوراکی های سرشار از ویتامین C در فصل آلرژی می تواند واکنش بیش از حد بدن به محرک های محیطی را با کاهش تولید هیستامین در بدن کاهش دهد.
کاربرد داروی سیتریزین چیست؟
به طور کلی شما می توانید از ستیریزین برای درمان بسیاری از علائم آلرژی استفاده کنید، از جمله:
- عطسه
- آبریزش بینی
- خارش بینی یا گلو
- ریزش اشک و خارش چشم ها
سیتریزین برای آبریزش بینی
عمده مصرف سیتریزین برای کنترل آبریزش بینی ناشی از سرماخوردگی ، آلرژی و تب یونجه است البته این دارو برای کاهش علائم آلرژی مانند آبریزش چشم نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
سیتریزین برای گرفتگی بینی
سیتریزین برای احتناق و گرفتگی بینی نیز کاربرد دارد. شربت سیتریزین برای کودکان یکی از اشکال این دارو است که با خاصیت ضد حساسیتی که دارد به رفع گرفتگی بینی کمک می کند.
سیتریزین برای سرماخوردگی
از قدیم الایام یکی از داروهای اصلی برای کاهش علائم سرماخوردگی سیتریزین است. سیتریزین یک آنتی هیستامین نسل دوم شناخته می شود که در مقایسه با آنتی هیستامین های نسل اول مزیت های بیشتری دارد. در صورتیکه به دنبال قرص سرماخوردگی قوی هستید حتما روی لینک کلیک کنید.
سیتریزین برای سرفه
مصرف قرص یا شربت سیتریزین سرفه را درمان نمی کند بلکه آن را بهبود می بخشد. داروی سیتریزین شدت سرفه موکوزی یا خلط دار و دفعات آن را کاهش می دهد.
سیتریزین برای خارش بدن
داروی سیتریزین برای درمان خارش های پوستی ناشی از حساسیت های فصلی و آلرژن ها مفید است. این ماده عملکرد هیستامین را مسدود می کند؛ هیستامین ماده ای در بدن است که باعث علائم آلرژیک می شود. از ستیریزین همچنین برای درمان خارش و قرمزی ناشی از کهیر کمک گرفته می شود. با این حال، ستیریزین از کهیر یا سایر واکنش های پوستی آلرژیک جلوگیری نمی کند. اگر خارش پوستی دارید برای بررسی دقیق تر به پزشک متخصص مراجعه کنید.
اشکال دارویی سیتریزین
هیستامین را می توان به اشکال مختلف دارویی در داروخانه حضوری بدون نیاز به نسخه پزشک خریداری کرد. اما از آنجایی که جز داروهای OTC به شمار نمی آید امکان خرید قرص و شربت سیتریزین در داروخانه آنلاین به صورت اینترنتی فراهم نیست و برای خرید سیتریزین باید حضوری با داروخانه فیزیکی مراجعه کنید. اشکال دارویی هیستامین عبارتند از:
- قرص
- کپسول
- سافت ژل
- قرص جوشان
- شربت سیتریزین
شربت سیتریزین برای چیست؟
شربت سیتریزین همانند قرص سیتریزین برای درمان علائم حساسیت مانند آبریزش بینی و عطسه و سرفه مصرف می شود. فقط فرم دارویی آن به شکل شربت است. شربت سیتریزین برای افرادی که با بلعیدن قرص ها مشکل دارند به ویژه کودکان و افراد مسن تجویز می کنند.
شربت سیتریزین برای کودکان مجاز است؟
داروی سیتریزین برای کودکان به فرم مایع یا همان شربت سیتریزین تجویز می شود. شربت سیتریزین برای آبریزش بینی کودکان و کاهش سایر علائم سرماخوردگی و حساسیت مورد استفاده قرار می گیرد.
دوز مصرف ستیریزین
دوز سیتریزین برای کودکان، بزرگسالان و سالمندان متفاوت است که در ادامه آمده است:
کودکان و بزرگسالان
- قرص سیتریزین ۵ میلی گرم و ۱۰ میلی گرم
- شربت سیتریزین ۵ میلی گرم
سالمندان
۵ میلی گرم خوراکی یک بار در روز، بسته به شدت علائم ممکن است حداکثر تا ۱۰ میلی گرم در روز افزایش یابد و در بیماران بالای ۷۷ سال از ۵ میلی گرم در روز تجاوز نکند.
انواع نام های تجاری و رایج سیتریزین کدامند و چه تفاوتی دارند؟
زیرتک (Zyrtec) نام تجاری سیتریزین است. سایر نام های رایج سیتریزین عبارتند از: رازوسیتریزین، ستریکیم، رینیزین، ستریژل، آلراژل و آلراید. سیتریزین بدون نسخه از داروخانه ها قابل تهیه است اما برای کودکان بهتر است با تجویز پزشک مصرف شود. تفاوت آنها بین دوز و فرم دارویی است.
نحوه مصرف سیتریزین و نکات مهم هنگام مصرف
رایج ترین شکل داروی سیتریزین قرص و شربت است. قرص ها در دوزهای ۵ میلی گرم و ۱۰ میلی گرم و شربت حاوی ۵ میلی گرم از این ماده است. نحوه مصرف هر کدام برای سنین مختلف متفاوت است که در ادامه شرح داده ایم:
نحوه مصرف قرص سیتریزین
بزرگسالان و کودکان بالای ۶ سال می توانند قرص سیتریزین را مصرف کنند.
| کودکان ۶ تا ۱۱ سال | ۵ میلی‌گرم سیتریزین. یک تا دو بار در روز |
| بزرگسالان و افراد بالای ۱۲ سال | ۱۰ میلی‌گرم سیتریزین. یک بار در روز |
نحوه مصرف شربت سیتریزین
شربت سیتریزین برای کودکان زیر ۶ سال و افرادی که مشکل بلع قرص دارند مناسب است.
| کودکان زیر دو سال | با مشورت پزشک |
| کودکان ۲ تا ۵ سال | ۲٫۵ میلی گرم سیتریزین. دو بار در روز |
| کودکان ۶ تا ۱۱ سال | ۵ میلی گرم سیتریزین. دو بار در روز |
نکات مهم هنگام مصرف سیتریزین
سیتریزین نه در همه اما در عده ای موجب گیجی، سرگیجه و خواب آلودگی می شود بنابراین هنگام استفاده از ماشین آلات یا رانندگی داروی سیتریزین مصرف نکنید.
با مصرف سیتریزین ممکن است دهان خشک شود. جویدن آدامس بدون قند یا مکیدن آب نبات سفت و نوشیدن آب فراوان کمک کننده است.
اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید یا به نوزاد خود شیر می دهید قبل از مصرف سیتریزین با پزشک خود مشورت کنید.
افراد مبتلا به بیماری های کبدی و کلیوی حتماً با پزشک خود مشورت کنید. اکثر پزشکان برای این افراد دوز کمتری را تجویز می کنند.
از قاشق مخصوص برای اندازه گیری دارو استفاده کنید. قاشق های خانگی دقیق نیستند.
می توانید این دارو را همراه غذا یا معده خالی مصرف کنید.
داروهای خود را در فواصل منظم مصرف کنید.
بیشتر از مقدار توصیه شده مصرف نکنید.
دارو را دور از دسترس اطفال نگه دارید.
در دمای اتاق ۵۹ تا ۸۶ درجه فارنهایت (۱۵ تا ۳۰ درجه سانتیگراد) نگهداری شود.
هر داروی استفاده نشده را بعد از تاریخ انقضا دور بریزید.
عوارض سیتریزین
مانند هر دارویی، ممکن است هنگام استفاده از ستیریزین عوارض جانبی داشته باشید. عوارض جانبی ستیریزین احتمالا نیازی به مراجعه پزشک و درمان اضافی ندارد و ممکن است با عادت کردن بدن شما به دارو به طور معمول برطرف شود. عوارض سیتریزین ممکن است شامل این موارد باشد:
- خواب آلودگی یا خستگی
- خشکی دهان
- ضعف
- سرگیجه
- گلو درد
اگر عوارض جانبی آزاردهنده شد، بهتر است با پزشک در میان بگذارید.
همچنین باید قبل از مصرف ستیریزین با پزشک خود صحبت کنید اگر:
- حساسیت به دارو
- مصرف داروهای دیگر
- ابتلا به بیماری کلیوی یا کبدی
هنگام مصرف ستیریزین، الکل، آرام بخش ها و آرام بخش ها ممکن است خواب آلودگی را افزایش دهند، بنابراین باید از مصرف آنها خودداری شود. هنگام رانندگی یا کار با ماشین آلات که نیاز به هوشیاری است، مراقب باشید.
اگر به طور منظم از داروهای دیگری که باعث خواب آلودگی شما می شوند (مانند سایر داروهای سرماخوردگی یا آلرژی، داروهای مسکن درد، قرص های خواب، شل کننده های عضلانی، و داروهای تشنج، افسردگی یا اضطراب) استفاده می کنید، به پزشک اطلاع دهید. این داروها می توانند به خواب آلودگی ناشی از ستیریزین را دوچندان کنند.
محصول پیشنهادی: برای خرید قرص تقویت سیستم ایمنی در انواع خارجی و ایرانی از داروخانه داروبوم کلیک کنید.
سیتریزین و بارداری
به طور کلی سیتریزین در بارداری خطری ندارد. با این حال بهتر است قبل از مصرف با پزشک یا ماما مشورت کنید. شواهد دقیقی در دست نیست که آیا این ماده به جنین آسیب می رساند یا خیر. با این حال، ممکن است آنتی هیستامین های دیگری مانند لوراتادین توصیه شود زیرا اطلاعات بیشتری در مورد استفاده از آن در بارداری وجود دارد.
در صورت شیردهی استفاده از سیتریزین توصیه نمی شود. ستیریزین می تواند وارد شیر مادر شود و ممکن است به نوزاد شیرخوار آسیب برساند. اگر به نوزاد خود شیر می دهید بدون اطلاع پزشک از ستیریزین استفاده نکنید.
سوالات متداول از مصرف سیتریزین
در این بخش به پرتکرارترین سوالات درباره مصرف سیتریزین پاسخ می دهیم:
مصرف بیش از حد سیتریزین
اگر فکر می کنید بیش از حد از این دارو مصرف کرده اید، فوراً با مرکز کنترل مسمومیت یا اورژانس تماس بگیرید.
بهترین زمان مصرف سیتریزین
ستیریزین را می توان در هر زمانی از روز مصرف کرد. در بیشتر افراد غیر آرامبخش است، بنابراین صبح آن را مصرف می کنند. با این حال، درصدی از مردم آن را آرامبخش می‌دانند، بنابراین اگر باعث خواب‌آلودگی شما شد، بهتر است آن را در شب مصرف کنید. ستیریزین را می توان با یا بدون غذا مصرف کرد.
اگر یک دوز را فراموش کنم چه؟
اگر یک نوبت را فراموش کردید، در اسرع وقت آن را مصرف کنید. اگر تقریباً زمان مصرف نوبت بعدی فرا رسیده است، فقط آن دوز را مصرف کنید. از مصرف دوز یا دوز اضافی خودداری کنید.