آنچه در این مقاله می خوانید:
خواب نوزاد به ویژگی در ماه های اول بخشی از روند طبیعی رشد و تکامل او به شمار می رود. تا دو ماهگی نوزاد روزانه حتی تا ۲۰ ساعت خواب نرمال است. با این حال به مرور که نوزاد رشد می کند و نیازهای تغذیه ای او بیشتر می شود خواب آلودگی طولانی مدت او می تواند در تمایل او به شیر خوردن و وزن گرفتن اختلال ایجاد کند.
فهرست مطالب
مدت زمان خواب نرمال نوزادان چقدر است؟
خواب نوزاد در روزهای اول تولد زیاد، نامنظم وغیر قابل پیش بینی است. نوزادان در طول شبانه روز (۲۴ ساعت) میانگین حدود ۱۵.۵ تا ۱۷ ساعت می خوابند؛ بله نوزادان تا دو ماهگی تقریباً ۷۰ وقت خود را خواب هستند. نوزاد تازه متولد شده احتمالاً فقط می‌تواند بین ۳۰ تا ۹۰ دقیقه در هر بار به راحتی بیدار بماند. مادران اوایل تولد فرزندشان فقط با یک چرخه تغذیه، خواب و تعویض پوشک مواجه هستند و این کاملاً طبیعی است.
با این حال اگر نوزاد برای شیر خوردن بیدار نشوند یا نتواند بیدار بماند در فرایند رشد و وزن گرفتن او اختلال ایجاد خواهد شد. نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند، معمولاً از شروع آخرین وعده شیردهی، هر دو ساعت یکبار شیر می‌خورند و نوزادانی که با شیرخشک تغذیه می‌شوند، معمولاً هر دو تا سه ساعت یکبار شیر می‌خورند.
جدول ساعت خواب متناسب با سن نوزاد
مدت زمان خواب نوزادان و کودکان با افزایش سن تغییر می‌کند. این مقادیر تقریبی هستند و ممکن است برای هر کودک کمی متفاوت باشد، زیرا هر نوزادی الگوی خواب منحصر به فرد خود را دارد. مهم این است که به نشانه‌های کودک خود توجه کنید و مطمئن شوید که وقتی بیدار است سرحال و فعال است.
در جدول زیر، مدت زمان خواب نرمال نوزادان و کودکان بر اساس سن آورده شده است:
خواب زیاد نوزاد نشانه چیست؟
زیاد خوابیدن نوزاد می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد که اکثر آنها طبیعی هستند، اما در برخی موارد ممکن است نیاز به بررسی پزشکی داشته باشد. در اینجا به برخی از شایع‌ترین دلایل اشاره می‌کنیم:
دلایل طبیعی و عادی
رشد سریع: نوزادان به خصوص در هفته‌های اول زندگی و در دوره‌های جهش رشد (growth spurts) نیاز به خواب بیشتری دارند. انرژی زیادی برای رشد و نمو صرف می‌شود و خوابیدن به بدن فرصت ریکاوری می‌دهد.
تغذیه کافی: نوزادی که به خوبی تغذیه می‌شود (چه با شیر مادر و چه با شیر خشک)، معمولاً سیر و راضی است و بیشتر می‌خوابد. خواب عمیق‌تر می‌تواند نشانه این باشد که او به اندازه کافی انرژی دریافت کرده است.
بدو تولد و خستگی ناشی از زایمان: نوزادان در روزهای اول پس از تولد ممکن است به دلیل خستگی ناشی از فرآیند زایمان، بسیار بیشتر از حد معمول بخوابند.
نارسی (Prematurity): نوزادان نارس معمولاً نیاز به خواب بیشتری نسبت به نوزادان کامل دارند، زیرا بدن آنها در حال تکمیل رشد و نمو است.
دمای مناسب محیط: اگر دمای اتاق نوزاد خیلی گرم یا خیلی سرد نباشد و او احساس راحتی کند، ممکن است بیشتر بخوابد.
محیط آرام و بدون تحریک: نوزاد در محیطی آرام و تاریک که از سر و صدا و تحریکات زیاد دور باشد، خواب عمیق‌تر و طولانی‌تری خواهد داشت.
دلایلی که ممکن است نیاز به توجه پزشکی داشته باشند.
زردی (Jaundice): یکی از علائم زردی در نوزادان، خواب‌آلودگی بیش از حد و بی‌حالی است. نوزادان زردی معمولاً برای شیر خوردن بیدار نمی‌شوند و به همین دلیل ممکن است زردی‌شان تشدید شود.
کم آبی (Dehydration): اگر نوزاد به اندازه کافی شیر نخورد و دچار کم آبی شود، می‌تواند بسیار بی‌حال و خواب‌آلود شود. این مورد معمولاً با علائمی مانند خشکی دهان، کاهش تعداد پوشک خیس و فرو رفتگی ملاج همراه است.
بیماری یا عفونت: هرگونه بیماری یا عفونت (حتی یک سرماخوردگی ساده) می‌تواند باعث شود نوزاد بیشتر از حد معمول بخوابد. اگر خواب زیاد همراه با تب، بی‌قراری، سرفه، استفراغ یا اسهال باشد، حتماً باید به پزشک مراجعه شود.
داروها: اگر نوزاد داروی خاصی مصرف می‌کند (مثلاً داروهای ضد آلرژی)، ممکن است باعث خواب‌آلودگی او شود.
مشکلات متابولیکی: در موارد بسیار نادر، برخی مشکلات متابولیکی می‌توانند باعث خواب‌آلودگی زیاد در نوزاد شوند.
نشانه‌های خواب بیش از حد نوزاد
خواب زیاد نوزاد می‌تواند از نگرانی‌های اصلی والدین باشد، به‌ویژه وقتی که با نشانه‌های دیگری همراه می‌شود. در اینجا چهار نشانه کلیدی که می‌تواند بیانگر خواب بیش از حد نوزاد و نیاز به توجه باشد، آورده شده است:
۱. تغذیه ناکافی و وزن‌گیری ضعیف
اگر نوزاد شما بیش از حد می‌خوابد و همین امر باعث می‌شود که به‌طور منظم برای شیر خوردن بیدار نشود یا به تعداد دفعات کافی شیر نخورد، این می‌تواند به یک مشکل جدی تبدیل شود. نوزادان، به‌ویژه در هفته‌های اول زندگی، نیاز به تغذیه مکرر (معمولاً هر ۲ تا ۳ ساعت) دارند تا رشد و نمو مناسبی داشته باشند و دچار کم‌آبی نشوند. خواب طولانی‌مدت بدون تغذیه کافی، منجر به وزن‌گیری ضعیف خواهد شد که یکی از مهم‌ترین شاخص‌های سلامت نوزاد است. در این شرایط، نوزاد کالری و مواد مغذی لازم برای رشد را دریافت نمی‌کند و ممکن است بی‌حال و کم‌انرژی به نظر برسد.
۲. کاهش تعداد پوشک‌های کثیف
تعداد پوشک‌های خیس و کثیف نوزاد نشانگر خوبی برای میزان دریافت شیر و وضعیت هیدراتاسیون او است. اگر نوزاد شما بیش از حد می‌خوابد و در نتیجه کمتر شیر می‌خورد، این موضوع مستقیماً بر خروجی‌های او تأثیر می‌گذارد. کاهش چشمگیر در تعداد پوشک‌های خیس (کمتر از ۶-۸ پوشک در ۲۴ ساعت برای نوزادان بزرگ‌تر از ۵ روز) و مدفوع کمتر از حد انتظار، نشانه‌ای از کم‌آبی بدن و تغذیه ناکافی است. این وضعیت می‌تواند خطرناک باشد و به سرعت سلامت نوزاد را به خطر بیندازد.
۳. عدم بیداری در حین شیر خوردن
نوزادان در طول شیر خوردن، به‌ویژه در شروع تغذیه، ممکن است کمی خواب‌آلود باشند، اما باید فعالانه شیر بخورند و بیدار بمانند. اگر نوزاد شما به محض شروع شیر خوردن به خواب عمیق فرو می‌رود و بیدار نمی‌ماند تا شیر کافی دریافت کند، این می‌تواند نشانه‌ای از بی‌حالی یا ضعف باشد. این مشکل باعث می‌شود که نوزاد به اندازه کافی کالری دریافت نکند و سیر نشود، حتی اگر برای شیر خوردن بیدار شده باشد. این وضعیت معمولاً با وزن‌گیری ضعیف و کاهش تعداد پوشک‌های خیس همراه است.
۴. دشواری در بیدار کردن نوزاد
یک نوزاد سالم، حتی اگر عمیق خوابیده باشد، با تحریک ملایم (مانند نوازش، تغییر پوشک، یا تغییر وضعیت) باید بیدار شود و به محرک‌ها پاسخ دهد. اگر بیدار کردن نوزاد شما بسیار دشوار است و به سختی از خواب بیدار می‌شود، یا پس از بیداری نیز بی‌حال و بی‌رمق است و به محیط اطراف واکنش نشان نمی‌دهد، این یک زنگ خطر جدی است. این بی‌حالی می‌تواند نشانه‌ای از یک مشکل پزشکی زمینه‌ای مانند عفونت، زردی شدید، کم‌آبی شدید یا حتی مشکلات متابولیکی باشد که نیاز به بررسی و درمان فوری دارد.
آیا نوزاد من زیاد می‌خوابد؟
اگر شما والد گرامی نگرانید که نوزادتان بیش از حالت عادی می خوابد یا خیر با ما همراه باشید. اگر فرزند شما به طور کامل سالم است و خواب او تنها به علت خواب آلودگی است جای نگرانی نیست.
معمولاً خواب کودک بعد از مدتی به روال قبل باز می گردد. اما اگر ادامه داشت یا در نوزاد خود علائمی مانند بی اشتهایی و کم شدن وزن را مشاهده کردید در اسرع وقت با پزشک اطفال صحبت کنید.
محصول پیشنهادی: مکمل بهبود خواب کودکان
اگر نوزاد بیش از حد می‌خوابد چه باید کرد؟
اگر متوجه شدید که نوزادتان بیش از حد معمول خواب‌آلود است، اولین قدم این است که مطمئن شوید هیچ مشکل پزشکی زمینه‌ای باعث این خواب‌آلودگی طولانی‌مدت نشده باشد. به عبارت دیگر، قبل از هر چیز، باید از نظر پزشکی بررسی شود تا علت اصلی پرخوابی نوزاد مشخص شود.
در وبسایت healthline می خوانیم:
متن انگلیسی:
Jaundice, infections, and any medical procedures, such as circumcision, can make your baby sleepier than usual.
ترجمه فارسی:
زردی، عفونت‌ها و هر گونه عمل پزشکی مانند ختنه، می‌توانند باعث شوند نوزاد شما بیش از حد معمول بخوابد.
ابتدا متخصص اطفال میزان افزایش وزن او را بررسی خواهد کرد. اگر وزن‌گیری نوزاد کافی نباشد، پزشک ممکن است توصیه کند که او را هر سه ساعت (یا حتی بیشتر) برای تغذیه بیدار کنید. این کار برای اطمینان از دریافت کالری و مواد مغذی کافی برای رشد ضروری است.
بیدار کردن نوزاد از خواب کار درستی است؟
متخصصان اطفال عقیده دارند که بیدار کردن نوزادی که در خواب است کار درستی نیست. اما اگر نوزاد بیش از حد معمول می خوابد و روی تغذیه او تاثیر منفی گذاشته باید او را برای شیر خوردن از خواب بیدار کنید. زیرا آسیبی که به واسطه گرسنگی متوجه نوزاد می شود خیلی بیشتر از آسیبی است که ممکن است به خاطر بیدار شدن از خواب ببیند. نوزاد در سن چهار ماهگی هر ۴ الی ۶ ساعت یکبار باید شیر بخورد اگر نوزادتان بیشتر این زمان می خوابد باید به آرامی او را برای شیردهی بیدار کنید.
شما می توانید از راهکارهای زیر برای بیدار کردن نوزاد خود کمک بگیرید.
کودک را لمس کنید: با قلقلک دادن پاها یا مالش آرام بازوها می توانید او را از خواب آلودگی درآورید.
پوشک نوزاد را عوض کنید: حرکت و احساس تعویض پوشک موجب بیدار شدن کودک می شود.
نوزاد را روی سینه خود بگذارید: قرار دادن کودک روی سینه می تواند کودک را برای شیر خوردن بیدار کند. چند قطره از شیر خود را به دهان کودک بریزید، بو و طعم شیر مادر کودک را به مکیدن ترغیب می کند.
مقاله پیشنهادی: علت بی خوابی در کودکان چیست؟
روش های کاهش ساعات خواب نوزادان چیست؟
اگر نوزاد شما بیشتر از شیر خوردن یا هر چیز دیگری به خوابیدن تمایل دارد، با روش های زیر می توانید او را به بیدار ماندن تشویق کنید.
- سعی کنید ریتم شبانه روزی را بیاموزد.
- نوزاد را به تغذیه فعال تشویق کنید.
- نوزاد را فعال و سرگرم نگه دارید.
- سعی کنید بیش از حد به این موضوع فکر نکنید.
خواب زیاد نوزاد چه زمانی خطرناک می‌شود؟
اگر نوزاد شما زیاد می خوابد معمولاً جای نگرانی نیست. با این حال، گاهی اوقات ممکن است نوزاد بیش از حد بخوابد و این موضوع مانع از شیر خوردن و افزایش وزن او می‌شود. نشانه‌های این امر عبارتند از:
نشانه ۱) علاقه ای به شیرخوردن ندارد و در نتیجه وزن گیری ضعیفی دارد.
نشانه ۲) به اندازه کافی (در طول ۲۴ ساعت ۵ تا ۶) پوشک کثیف نمی کند.
نشانه ۳) هنگام شیر خوردن قادر به بیدار ماندن نیست.
نشانه ۴) به سختی از خواب بیدار می‌شود.
سخن پایانی
در برخی از موارد خواب بیش از حد نوزاد می تواند نشان دهنده مشکلات مهمی باشد که در این مقاله به آنها اشاره کردیم. اگر نوزاد برای شیر خوردن یا عوض کردن پوشک بیدار نشود یا وزنش کمتر از حد نرمال باشد باید حتماً به پزشک اطفال مراجعه کرد.