آنچه در این مقاله می خوانید:
کافئین ماده ای است که در چای و قهوه به وفور یافت می شود. اما قرص کافئین چیست؟ قرص کافئین نامی آشنا برای کسانی است که به دنبال لاغری یا افزایش انرژی و رفع خستگی هستند. موارد قرص کافئین فقط به این ها محدود نمی شود. تا پایان این مقاله از داروبوم همراه ما باشید تا بدانید قرص کافئین برای چیست.
فهرست مطالب
کافئین چیست؟
کافئین یک ترکیب شیمیایی است که روی سیستم عصبی مرکزی (اعصاب، مغز و نخاع) تاثیر می گذارد. به عنوان پرمصرف ترین ماده محرک دنیا شناخته می شود و اکثر ما به طور ناخواسته هر روز در رژیم غذایی خودمان از آن استفاده می‌کنیم. کافئین در بسیاری از نوشیدنی ها از جمله چای و قهوه و همچنین شکلات تلخ وجود دارد. همچنین به نوشیدنی های انرژی زا و مکمل های کافئین افزوده می شود.
مصرف مقدار معمولی کافئین در روز (۱۰۰ تا ۲۰۰ میلی گرم) با کاهش احتمال ابتلا به بیماری هایی نظیر آلزایمر، سیروز و سرطان کبد همراه است. مکانیسم اصلی آن مربوط به گیرنده های آدنوزین است. آدنوزین با اثرگذاری بر روی گیرنده های خود در مغز باعث آرامش و خواب آلودگی می‌شود. کافئین از این عمل جلوگیری می‌کند و باعث هوشیاری و بیداری می‌شود. فرآیند مهار آدنوزین می‌تواند بر سیستم های دوپامین، سروتونین، استیل کولین و آدرنالین تأثیر بگذارد.
قرص کافئین برای چیست؟
قرص های کافئین از کافئین طبیعی ساخته می شوند یا اینکه به صورت مصنوعی در آزمایشگاه های داروسازی تولید می شوند. برخی از تولید کنندگان مکمل های کافئین، از برخی مواد مانند امولسیفایرها، پُرکننده ها، رنگ ها و سایر افزودنی ها درکنار کافئین استفاده می کنند. هر تولید کننده دوز متغیری در ساخت قرص کافئین در نظر می گیرد، اما اغلب قرص های کافئین را در دوزهای ۱۰۰ تا ۲۰۰ میلی گرم تولید می کنند.
قرص های کافئین از لحاظ ظاهری قرص های کوچک بیضی یا دایره ای شکل هستند که به رنگ های سفید، زرد، قهوه ای یا رنگ های دیگر تولید می شوند. مکمل های کافئین بدون نسخه از داروخانه ها قابل خریداری هستند. قرص های کافئین به راحتی در دسترس و ارزان قیمت هستند.
افراد به دلایل مختلفی از قرص کافئین استفاده می کنند. افراد عادی برای غلبه بر خستگی صبحگاهی، جلوگیری از کسل بودن در اوقات بعد از ظهر یا بیدار ماندن در طول شب روی کافئین حساب باز می کنند. کافئین به هوشیاری و بیدار ماندن کمک می کند.
فرق قرص کافئین و قهوه
چند تفاوت اساسی بین نوشیدنی های کافئین دار و سایر فراورده های کافئین مانند قرص و کپسول کافئین وجود دارد:
۱- حمل و دسترسی به قرص کافئین راحت تر از چای و قهوه است.
۲- بسیاری از کسانی که قرص کافئین را ترجیح می دهند طعم این نوشیدنی ها را دلچسب نمی دانند. طعم تلخ قهوه برای اغلب افراد تحمل ناپذیر است. به طوری که ناگزیر به اضافه کردن خامه یا شکر برای لذتبخش کردن آن هستند.
۳- قرص کافئین بدون کالری است و خود انگیزه ای برای لاغری می باشد.
۴- مصرف بیش از حد کافئین مضراتی در پی دارد از جمله تحریک دستگاه گوارشی؛ بنابراین افراد به سمت مصرف قرص کافئین کشیده می شوند تا هم از مزایای آن برخوردار شوند هم از عوارض جانبی در امان بمانند.
۵- مکمل های کافئین برخلاف نوشیدنی های حاوی کافئین دندان را تیره یا لک دار نمی کنند.
چه مقدار کافئین بیش از حد شناسایی می شود؟
هر میزان کافئین که موجب معده درد، تپش قلب، بی خوابی و سایر پیامدهای ناراحت کننده باشد بیش از حد تلقی می شود. همچنین دوزهای بالای کافئین برای زنان باردار و شیرده خطرناک است. افرادی که دارای بیماریهای مزمن هستند نباید در مصرف کافئین زیاده روی کنند، زیرا برخی داروها و شرایط خاص حساسیت به اثرات کافئین را تشدید می کنند.
فشار خون بالا یکی از این موارد است. مصرف ۱۰ گرم یا بیشتر کافئین در یک وعده برای افرادی که فشار خون بالا دارند می تواند کشنده باشد.
فواید قرص کافئین چیست؟
برخی از اصلی ترین فواید قرص کافئین به شرح زیر است.
۱- افزایش انرژی با قرص کافئین
قرص کافئین انرژی زا به افرادی که برای افزایش عملکرد نیاز به افزایش انرژی دارند توصیه می شود. این امر به ویژه برای ورزشکاران که به هماهنگی بدنی بالا نیاز دارند اهمیت می یابد. همچنین به افرادی که موظف به انجام کارهایی با دقت و توجه خاص هستند مانند گیمرها توصیه می شود.
۲- فواید کافئین برای چربی سوزی
کافئین از جهات مختلفی به سوزاندن چربی ها کمک می کند. کافئین از بدن برای انجام ورزش و فعالیت های شدید حمایت می کند که در کاهش وزن موثر می باشند. علاوه بر این ها دارای ترکیبات طبیعی است که در چربی سوزی نقش دارد. افرادی که اشتهای زیادی دارند و مدام در حال خوردن هستند، قرص کافئین برای لاغری و کاهش اشتهای ایشان مفید است.
۳- ریکاوری عضلات با کافئین
ورزشکاران برای به تاخیر انداختن خستگی از مکمل های کافئین استفاده می کنند. مصرف کافئین بعد از تمرینات به ویژه اگر با کربوهیدارت ترکیب شود سرعت ریکاوری عضلات را افزایش می دهد. کافئین به رساندن گلوکز از خون و عضلات کمک می کند. در نتیجه عضلات در کمتر از چهار ساعت قدرت از دست رفته خود را بازیابی کند.
۴- تاثیر کافئین در رشد مو
قرص کافئین می تواند به تحریک رشد مو و جلوگیری از ریزش مو تاثیر مثبت دارد. مطالعه ای در سال ۲۰۰۷ نشان می دهد که کافئین به جلوگیری از اثرات DHT در فولیکول‌های موی مردانه کمک می‌کند. این مسئله باعث افزایش رشد قدی موها می شود.
مقاله پیشنهادی:
از دیگر فواید قرص کافئین برای تقویت هوشیاری و بیدار ماندن است. مطالعه مقاله «قرص کافئین برای بیداری و مطالعه» را پیشنهادی می کنیم.
عوارض قرص کافئین
قرص کافئین و فراورده های دیگر آن در صورتیکه که در دوزهای زیاد مصرف شود، با عوارضی همراه است. در مواردی که مشکل جدی نیست و فراتر از دوز مناسب مصرف نشده باشد می توان با نوشیدن آب و پیاده روی در رفع آن اقدام کرد. برخی از رایج ترین عوارض قرص کافئین عبارتند از:
- اضطراب شدید
- تحریک پذیری
- عصبی بودن
- مشکلات خواب
- مشکلات گوارشی
- خشکی پوست
- اعتیاد به کافئین
- فشار خون بالا
- تپش قلب
- تکرر ادرار
آیا مصرف قرص کافئین ایمن است؟
خوردن قرص کافئین در بیشتر افراد سالم بلامانع است به شرطی که دوز مناسب رعایت شود. همزمان با مصرف مکمل های کافئین باید سایر منابع حاوی کافئین مانند چای، قهوه و نوشابه های انرژی زا محدود شود. عده ای از افراد تحمل کمتری نسبت به کافئین دارند که با مصرف آن ممکن است دچار مشکلاتی شوند که در بالا اشاره شد. همچنین قرص کافئین به کودکان توصیه نمی شود.
نحوه مصرف قرص کافئین
مصرف قرص کافئین یکی از بهترین و مؤثرترین روش های رساندن کافئین مورد نیاز در طول روز به بدن است. این فرآورده به فرد امکان می‌دهد دوز کافئین مورد نظر خود را به راحتی دریافت کند. افراد باید نحوه مصرف قرص کافئین مربوط به دوز هر محصول را دنبال کرده و علائم آن را کنترل کنند.
هرگز بیش از دوز توصیه شده از این محصولات استفاده نکنید. حتی در افرادی که تحمل کافی نسبت به کافئین دارند. بنابراین هنگام مصرف حتما به کیفیت محصول و همچنین تناسب دوز قرص کافئین توجه کنید.
قرص های کافئین همچنین می‌توانند باعث تداخلات دارویی نیز بشوند، به ویژه در افرادی که داروهای تجویزی را برای موارد زیر مصرف می‌کنند:
- فشار خون بالا
- بیماری کلیوی
- بیماری قلبی
همچنین کودکان و نوجوانان زیر ۱۴ سال باید از مصرف قرص کافئین خودداری کنند زیرا این دارو ممکن است به سیستم عصبی و قلبی- عروقی در حال رشد آن‌ها آسیب برساند. توجه داشته باشید که کافئین ممکن است در جذب کلسیم اختلال ایجاد کند. این اثرات ظرف یک ساعت پس از خوردن یا نوشیدن آن به حداکثر میزان خود می‌رسد. برحسب حساسیت و آستانه تحمل ممکن است چهار تا شش ساعت همچنان اثرات آن را احساس کنید.
پودر کافئین چیست و چه کاربردی دارد؟
پودر کافئین یک ماده شیمیایی با خواص دارویی است که طی فرآیند دهیدراتاسیون از دانه های قهوه به دست می‌آید. این ترکیب به شکل کریستال های سفید رنگ، بی بو و تلخ مزه موجود است که به خوبی در آب جوش حل می‌شود و کاربرد گسترده ای در صنایع غذایی و دارویی دارد.
سخن پایانی
مصرف قرص کافئین راحت تر از نوشیدنی های کافئین دار است با این حال فوایدی از قبیل افزایش چربی سوزی، افزایش انرژی، بهبود حافظه، کاهش خستگی، هوشیاری طولانی مدت و … را فراهم می آورد.